રાગ :- ધન્યાશ્રી
વૈરાગ્યવંતને અત્યંત સુખજી, જેની ભાગી ગઇ સર્વે ભુખજી ।
કોઇ વાતનું રહ્યું નહી દુઃખજી, સદાયે રહ્યા છે હરિ સનમુખજી ।।૧।।
રાગ :- ઢાળ
હરિ સનમુખ રહે સદા, જેણે આપદા અળગી કરી ।
સાજી ન રાખી શરીરશું, ગયા અહંમમતા માયા તરી ।।૨।।
જેમ ચકોરની દૃષ્ટિ ચંદ્ર મુકી, અરુપરુ પેખે નહી ।
તેમ વૈરાગ્યવાનની વરતિ, હરિર્મૂિત વિના દેખે નહિ ।।૩।।
જેમ જળનું ઝષ જળમાં રહે, બા’રે નિસિરતાં બળે ઘણું ।
તેમ વૈરાગ્યવાનની વરતિ, હરિ વિના સુખ ન પામે અણું ।।૪।।
જેમ અનળ રહે આકાશમાં, તેને ભોમ્યે આવ્યે ભારે દુઃખ છે ।
શીદ આવે તે અવનિયે, જેને શૂન્યે રે’વામાંહિ સુખ છે ।।૫।।
તેમ વૈરાગ્યવાનની વરતિ, હરિ ર્મૂિતમાંઇ રહે વસી ।
તેને દેહમાં આવે દુઃખ ઉપજે, જે વાલમમાં રહી વિલસી ।।૬।।
જેમ ભૂપભામિની ભવન તજી, રડવડે એકલી અરણ્ય ।
ભવનભવન હીંડે ભીખતી, તેને વદવી વાઘરણ્ય ।।૭।।
તેમ હરિજનની વૃત્તિને, જોઇએ પૂરણ પતિવ્રતાપણું ।
મહા સુખમય ર્મૂિત મહારાજની, તે માંહિ ગરક રે’વું ઘણું ।।૮।।
પણ બાંધિ અલાબુ દિયે ડુબકી, તે નિસરે બા’રો નીરથી ।
તેમ હરિર્મૂિતમાં બૂડતાં, સ્નેહ તોડવો શરીરથી ।।૯।।
એટલા માટે જરુર જોઇએ, નરને તે નિરવેદ ।
નિષ્કુલાનંદ કહે તે વિના, મટે નહિ મનને ખેદ ।।૧૦।। કડવું ।।૧૨।।
રાગ :- રામગરી
(‘મન રે માન્યું નંદલાલશું’ એ ઢાળ.)
વા’લિનિધિ તો વૈરાગ્ય છે, જન જાણો જરુર ।
તે વિના સર્વે તપાસીયું, રાખે હરિથી દૂર; વા’લિ૦ ।।૧।।
અનેક ગુણ હોય જો અંગમાં, પણ એક ન હોય વૈરાગ્ય ।
તો તનઅભિમાન ટળે નહિ, પાળ્યા પય પાઇ નાગ; વા’લિ૦ ।।૨।।
કુરકટ ફલને જળે વળી, મળ માંયેથી જાય ।
તેમ વૈરાગ્ય ઔષધિ વખાણિયે, પિતાં રોગ પળાય; વા’લિ૦ ।।૩।।
ખોળિખોળિ ખરું કરી, વખાણીયે વૈરાગ્ય ।
નિષ્કુલાનંદ જેને ઉપજયો, તેનાં જાગીયાં ભાગ્ય; વા’લિ૦ ।।૪।। પદ ।।૩।।