।। શ્રી વિષ્ણુસહસ્ત્રનામ પ્રારંભ ।।
યસ્ય સ્મરણમાત્રેણ જન્મસંસારબન્ધનાત્ ।
વિમુચ્યતે નમસ્તસ્મૈ વિષ્ણવે પ્રભવિષ્ણવે ।।૧।।
નમઃ સમસ્તભૂતાનામાદિભૂતાય ભૂભૃતે ।
અનેકરૂપરૂપાય વિષ્ણવે પ્રભવિષ્ણવે ।।૨।।
શ્રીવૈશમ્પાયન ઉવાચ
શ્રુત્વા ધર્માનશેષેણ પાવનાનિ ચ સર્વશઃ ।
યુધિષ્ઠિરઃ શાન્તનવં પુનરેવાભ્યભાષત ।।૩।।
યુધિષ્ઠિર ઉવાચ
કિમેકં દૈવતં લોકે કિં વાપ્યેકં પરાયણમ્ ।
સ્તુવન્તઃ કં કમર્ચન્તઃ પ્રાપ્નુયુર્માનવાઃ શુભમ્ ।।૪।।
કો ધર્મઃ સર્વધર્માણાં ભવતઃ પરમો મતઃ ।
કિં જપન્મુચ્યતે જન્તુર્જન્મસંસારબન્ધનાત્ ।।૫।।
ભીષ્મ ઉવાચ
જગત્પ્રભું દેવદેવમનન્તં પુરુષોત્તમમ્ ।
સ્તુવન નામસહસ્રેણ પુરુષઃ સતતોત્થિતઃ ।।૬।।
તમેવ ચાર્ચયન્નિત્યં ભક્ત્યા પુરુષમવ્યયમ્ ।
ધ્યાયન સ્તુવન નમસ્યંશ્ચ યજમાનસ્તમેવ ચ ।।૭।।
અનાદિનિધનં વિષ્ણું સર્વલોકમહેશ્વરમ્ ।
લોકાધ્યક્ષં સ્તુવન્નિત્યં સર્વદુઃખાતિગો ભવેત્ ।।૮।।
બ્રહ્મણ્યં સર્વધર્મજ્ઞં લોકાનાં કીર્તિવર્ધનમ્ ।
લોકનાથં મહદ્ભૂતં સર્વભૂતભવોદ્ભવમ્ ।।૯।।
એષ મે સર્વધર્માણાં ધર્મોઽધિકતમો મતઃ ।
યદ્ભક્ત્યા પુણ્ડરીકાક્ષં સ્તવૈરર્ચેન્નરઃ સદા ।।૧૦।।
શ્રી વિષ્ણુસહસ્ત્રનામ પ્રારંભ
પરમં યો મહત્તેજઃ પરમં યો મહત્તપઃ ।
પરમં યો મહદ્બ્રહ્મ પરમં યઃ પરાયણમ્ ।।૧૧।।
યતઃ સર્વાણિ ભૂતાનિ ભવન્ત્યાદિયુગાગમે ।
યસ્મિંશ્ચ પ્રલયં યાન્તિ પુનરેવ યુગક્ષયે ।।૧૩।।
તસ્ય લોકપ્રધાનસ્ય જગન્નાથસ્ય ભૂપતે ।
વિષ્ણોર્નામસહસ્રં મે શૃણુ પાપભયાપહમ્ ।।૧૪।।
યાનિ નામાનિ ગૌણાનિ વિખ્યાતાનિ મહાત્મનઃ ।
ઋષિભિઃ પરિગીતાનિ તાનિ વક્ષ્યામિ ભૂતયે ।।૧૫।।
ઋષિર્નામ્નાં સહસ્રસ્ય વેદવ્યાસો મહામુનિઃ ।।
છન્દોઽનુષ્ટુપ્ તથા દેવો ભગવાન્ દેવકીસુતઃ ।।૧૬।।
વિષ્ણું જિષ્ણું મહાવિષ્ણું પ્રભવિષ્ણું મહેશ્વરમ્ ।।
અનેકરૂપ દૈત્યાન્તં નમામિ પુરુષોત્તમં ।।૧૭।।
।।ૐ નમો ભગવતે વાસુદેવાય।।
ધ્યાન
શાન્તાકારં ભુજગશયનં પદ્મનાભં સુરેશં
વિશ્વાધારં ગગનસદૃશં મેઘવર્ણં શુભાઙ્ગમ્
લક્ષ્મીકાન્તં કમલનયનં યોગિભિર્ધ્યાનગમ્યં
વન્દે વિષ્ણું ભવભયહરં સર્વલોકૈકનાથમ્
સશઙ્ખચક્રં સકિરીટકુણ્ડલં સપીતવસ્ત્રં સરસીરુહેક્ષણમ્
સહારવક્ષઃ સ્થલકૌસ્તુભશ્રિયં નમામિ વિષ્ણું શિરસા ચતુર્ભુજમ્
શ્રી વિષ્ણુસહસ્ત્રનામ
વિશ્વં વિષ્ણુર્વષટ્કારો ભૂતભવ્યભવત્પ્રભુઃ।
ભૂતકૃદ્ભૂતભૃદ્ભાવો ભૂતાત્મા ભૂતભાવનઃ ।।૧।।
પૂતાત્મા પરમાત્મા ચ મુક્તાનાં પરમા ગતિઃ ।
અવ્યયઃ પુરુષઃ સાક્ષી ક્ષેત્રજ્ઞોઽક્ષર એવ ચ ।।૨।।
યોગો યોગવિદાં નેતા પ્રધાનપુરુષેશ્વરઃ ।
નારસિંહવપુઃ શ્રીમાન્ કેશવઃ પુરુષોત્તમઃ ।।૩।।
સર્વઃ શર્વઃ શિવઃ સ્થાણુર્ભૂતાદિર્નિધિરવ્યયઃ ।
સંભવો ભાવનો ભર્તા પ્રભવઃ પ્રભુરીશ્વરઃ ।।૪।।
સ્વયંભૂઃ શમ્ભુરાદિત્યઃ પુષ્કરાક્ષો મહાસ્વનઃ ।
અનાદિનિધનો ધાતા વિધાતા ધાતુરુત્તમઃ ।।૫।।
અપ્રમેયો હૃષીકેશઃ પદ્મનાભોઽમરપ્રભુઃ ।
વિશ્વકર્મા મનુસ્ત્વષ્ટા સ્થવિષ્ઠઃ સ્થવિરો ધ્રુવઃ ।।૬।।
અગ્રાહ્યઃ શાશ્વતઃ કૃષ્ણો લોહિતાક્ષઃ પ્રતર્દનઃ ।
પ્રભૂતસ્ત્રિકકુબ્ધામ પવિત્રં મઙ્ગલં પરમ્ ।।૭।।
ઈશાનઃ પ્રાણદઃ પ્રાણો જ્યેષ્ઠઃ શ્રેષ્ઠઃ પ્રજાપતિઃ ।
હિરણ્યગર્ભો ભૂગર્ભો માધવો મધુસૂદનઃ ।।૮।।
ઈશ્વરો વિક્રમી ધન્વી મેધાવી વિક્રમઃ ક્રમઃ ।
અનુત્તમો દુરાધર્ષઃ કૃતજ્ઞઃ કૃતિરાત્મવાન્ ।।૯।।
સુરેશઃ શરણં શર્મ વિશ્વરેતાઃ પ્રજાભવઃ ।
અહઃ સંવત્સરો વ્યાલઃ પ્રત્યયઃ સર્વદર્શનઃ ।।૧૦।।
અજઃ સર્વેશ્વરઃ સિદ્ધઃ સિદ્ધિઃ સર્વાદિરચ્યુતઃ ।
વૃષાકપિરમેયાત્મા સર્વયોગવિનિઃસૃતઃ ।।૧૧।।
વસુર્વસુમનાઃ સત્યઃ સમાત્માઽસમ્મિતઃ સમઃ ।
અમોઘઃ પુણ્ડરીકાક્ષો વૃષકર્મા વૃષાકૃતિઃ ।।૧૨।।
રુદ્રો બહુશિરા બભ્રુર્વિશ્વયોનિઃ શુચિશ્રવાઃ ।
અમૃતઃ શાશ્વત સ્થાણુર્વરારોહો મહાતપાઃ ।।૧૩।।
સર્વગઃ સર્વવિદ્ભાનુર્વિષ્વક્સેનો જનાર્દનઃ ।
વેદો વેદવિદવ્યઙ્ગો વેદાઙ્ગો વેદવિત્ કવિઃ ।।૧૪।।
લોકાધ્યક્ષઃ સુરાધ્યક્ષો ધર્માધ્યક્ષઃ કૃતાકૃતઃ ।
ચતુરાત્મા ચતુર્વ્યૂહશ્ચતુર્દંષ્ટ્રશ્ચતુર્ભુજઃ ।।૧૫।।
ભ્રાજિષ્ણુર્ભોજનં ભોક્તા સહિષ્ણુર્જગદાદિજઃ ।
અનઘો વિજયો જેતા વિશ્વયોનિઃ પુનર્વસુઃ ।।૧૬।।
ઉપેન્દ્રો વામનઃ પ્રાંશુરમોઘઃ શુચિરૂર્જિતઃ ।
અતીન્દ્રઃ સંગ્રહઃ સર્ગો ધૃતાત્મા નિયમો યમઃ ।।૧૭।।
વેદ્યો વૈદ્યઃ સદાયોગી વીરહા માધવો મધુઃ ।
અતીન્દ્રિયો મહામાયો મહોત્સાહો મહાબલઃ ।।
મહાબુદ્ધિર્મહાવીર્યો મહાશક્તિર્મહાદ્યુતિઃ ।
અનિર્દેશ્યવપુઃ શ્રીમાનમેયાત્મા મહાદ્રિધૃક્ ।।૧૯।।
મહેષ્વાસો મહીભર્તા શ્રીનિવાસઃ સતાં ગતિઃ
અનિરુદ્ધઃ સુરાનન્દો ગોવિન્દો ગોવિદાં પતિઃ ।।૨૦।।
મરીચિર્દમનો હંસઃ સુપર્ણો ભુજગોત્તમઃ ।
હિરણ્યનાભઃ સુતપાઃ પદ્મનાભઃ પ્રજાપતિઃ ।।૨૧।।
અમૃત્યુઃ સર્વદૃક્ સિંહઃ સન્ધાતા સન્ધિમાન્ સ્થિરઃ ।
અજો દુર્મર્ષણઃ શાસ્તા વિશ્રુતાત્મા સુરારિહા ।।૨૨।।
ગુરુર્ગુરુતમો ધામ સત્યઃ સત્યપરાક્રમઃ ।
નિમિષોઽનિમિષઃ સ્રગ્વી વાચસ્પતિરુદારધીઃ ।।૨૩।।
અગ્રણીર્ગ્રામણીઃ શ્રીમાન્ ન્યાયો નેતા સમીરણઃ ।
સહસ્રમૂર્ધા વિશ્વાત્મા સહસ્રાક્ષઃ સહસ્રપાત્ ।।૨૪।।
આવર્તનો નિવૃત્તાત્મા સંવૃતઃ સંપ્રમર્દનઃ ।
અહઃ સંવર્તકો વહ્નિરનિલો ધરણીધરઃ ।।૨૫।।
સુપ્રસાદઃ પ્રસન્નાત્મા વિશ્વધૃગ્વિશ્વભુગ્વિભુઃ ।
સત્કર્તા સત્કૃતઃ સાધુર્જહ્નુર્નારાયણો નરઃ ।।૨૬।।
અસંખ્યેયોઽપ્રમેયાત્મા વિશિષ્ટઃ શિષ્ટકૃચ્છુચિઃ ।
સિદ્ધાર્થઃ સિદ્ધસંકલ્પઃ સિદ્ધિદઃ સિદ્ધિસાધનઃ ।।૨૭।।
વૃષાહી વૃષભો વિષ્ણુર્વૃષપર્વા વૃષોદરઃ ।
વર્ધનો વર્ધમાનશ્ચ વિવિક્તઃ શ્રુતિસાગરઃ ।।૨૮।।
સુભુજો દુર્ધરો વાગ્મી મહેન્દ્રો વસુદો વસુઃ ।
નૈકરૂપો બૃહદ્રૂપઃ શિપિવિષ્ટઃ પ્રકાશનઃ ।।૨૯।।
ઓજસ્તેજોદ્યુતિધરઃ પ્રકાશાત્મા પ્રતાપનઃ ।
ઋદ્ધઃ સ્પષ્ટાક્ષરો મન્ત્રશ્ચન્દ્રાંશુર્ભાસ્કરદ્યુતિઃ ।।૩૦।।
અમૃતાંશૂદ્ભવો ભાનુઃ શશબિન્દુઃ સુરેશ્વરઃ ।
ઔષધં જગતઃ સેતુઃ સત્યધર્મપરાક્રમઃ ।।૩૧।।
ભૂતભવ્યભવન્નાથઃ પવનઃ પાવનોઽનલઃ ।
કામહા કામકૃત્કાન્તઃ કામઃ કામપ્રદઃ પ્રભુઃ ।।૩૨।।
યુગાદિકૃદ્યુગાવર્તો નૈકમાયો મહાશનઃ ।
અદૃશ્યો વ્યક્તરૂપશ્ચ સહસ્રજિદનન્તજિત્ ।।૩૩।।
ઇષ્ટોઽવિશિષ્ટઃ શિષ્ટેષ્ટઃ શિખણ્ડી નહુષો વૃષઃ ।
ક્રોધહા ક્રોધકૃત્કર્તા વિશ્વબાહુર્મહીધરઃ ।।૩૪।।
અચ્યુતઃ પ્રથિતઃ પ્રાણઃ પ્રાણદો વાસવાનુજઃ ।
અપાંનિધિરધિષ્ઠાનમપ્રમત્તઃ પ્રતિષ્ઠિતઃ ।।૩૫।।
સ્કન્દઃ સ્કન્દધરો ધુર્યો વરદો વાયુવાહનઃ ।
વાસુદેવો બૃહદ્ભાનુરાદિદેવઃ પુરન્દરઃ ।।૩૬।।
અશોકસ્તારણસ્તારઃ શૂરઃ શૌરિર્જનેશ્વરઃ ।
અનુકૂલઃ શતાવર્તઃ પદ્મી પદ્મનિભેક્ષણઃ ।।૩૭।।
પદ્મનાભોઽરવિન્દાક્ષઃ પદ્મગર્ભઃ શરીરભૃત્ ।
મહર્દ્ધિરૃદ્ધો વૃદ્ધાત્મા મહાક્ષો ગરુડધ્વજઃ ।।૩૮।।
અતુલઃ શરભો ભીમઃ સમયજ્ઞો હવિર્હરિઃ ।
સર્વલક્ષણલક્ષણ્યો લક્ષ્મીવાન્ સમિતિઞ્જયઃ ।।૩૯।।
વિક્ષરો રોહિતો માર્ગો હેતુર્દામોદરઃ સહઃ ।
મહીધરો મહાભાગો વેગવાનમિતાશનઃ ।।૪૦।।
ઉદ્ભવઃ ક્ષોભણો દેવઃ શ્રીગર્ભઃ પરમેશ્વરઃ ।
કરણં કારણં કર્તા વિકર્તા ગહનો ગુહઃ ।।૪૧।।
વ્યવસાયો વ્યવસ્થાનઃ સંસ્થાનઃ સ્થાનદો ધ્રુવઃ ।
પરર્દ્ધિઃ પરમસ્પષ્ટસ્તુષ્ટઃ પુષ્ટઃ શુભેક્ષણઃ ।।૪૨।।
રામો વિરામો વિરતો માર્ગો નેયો નયોઽનયઃ ।
વીરઃ શક્તિમતાં શ્રેષ્ઠો ધર્મો ધર્મવિદુત્તમઃ ।।૪૩।।
વૈકુણ્ઠઃ પુરુષઃ પ્રાણઃ પ્રાણદઃ પ્રણવઃ પૃથુઃ ।
હિરણ્યગર્ભઃ શત્રુઘ્નો વ્યાપ્તો વાયુરધોક્ષજઃ ।।૪૪।।
ઋતુઃ સુદર્શનઃ કાલઃ પરમેષ્ઠી પરિગ્રહઃ ।
ઉગ્રઃ સંવત્સરો દક્ષો વિશ્રામો વિશ્વદક્ષિણઃ ।।૪૫।।
વિસ્તારઃ સ્થાવરસ્થાણુઃ પ્રમાણં બીજમવ્યયમ્ ।
અર્થોઽનર્થો મહાકોશો મહાભોગો મહાધનઃ ।।૪૬।।
અનિર્વિણ્ણઃ સ્થવિષ્ઠોઽભૂર્ધર્મયૂપો મહામખઃ ।
નક્ષત્રનેમિર્નક્ષત્રી ક્ષમઃ ક્ષામઃ સમીહનઃ ।।૪૭।।
યજ્ઞ ઇજ્યો મહેજ્યશ્ચ ક્રતુઃ સત્રં સતાં ગતિઃ ।
સર્વદર્શી વિમુક્તાત્મા સર્વજ્ઞો જ્ઞાનમુત્તમમ્ ।।૪૮।।
સુવ્રતઃ સુમુખઃ સૂક્ષ્મઃ સુઘોષઃ સુખદઃ સુહૃત્ ।
મનોહરો જિતક્રોધો વીરબાહુર્વિદારણઃ ।।૪૯।।
સ્વાપનઃ સ્વવશો વ્યાપી નૈકાત્મા નૈકકર્મકૃત્ ।
વત્સરો વત્સલો વત્સી રત્નગર્ભો ધનેશ્વરઃ ।।૫૦।।
ધર્મગુબ્ધર્મકૃદ્ધર્મી સદસત્ક્ષરમક્ષરમ્ ।
અવિજ્ઞાતા સહસ્રાંશુર્વિધાતા કૃતલક્ષણઃ ।।૫૧।।
ગભસ્તિનેમિઃ સત્ત્વસ્થઃ સિંહો ભૂતમહેશ્વરઃ ।
આદિદેવો મહાદેવો દેવેશો દેવભૃદ્ગુરુઃ ।।૫૨।।
ઉત્તરો ગોપતિર્ગોપ્તા જ્ઞાનગમ્યઃ પુરાતનઃ ।
શરીરભૂતભૃદ્ભોક્તા કપીન્દ્રો ભૂરિદક્ષિણઃ ।।૫૩।।
સોમપોઽમૃતપઃ સોમઃ પુરુજિત્પુરુસત્તમઃ ।
વિનયો જયઃ સત્યસંધો દાશાર્હઃ સાત્ત્વતાંપતિઃ ।।૫૪।।
જીવો વિનયિતા સાક્ષી મુકુન્દોઽમિતવિક્રમઃ
અમ્ભોનિધિરનન્તાત્મા મહોદધિશયોઽન્તકઃ ।।૫૫।।
અજો મહાર્હઃ સ્વાભાવ્યો જિતામિત્રઃ પ્રમોદનઃ ।
આનન્દો નન્દનો નન્દઃ સત્યધર્મા ત્રિવિક્રમઃ ।।૫૬।।
મહર્ષિઃ કપિલાચાર્યઃ કૃતજ્ઞો મેદિનીપતિઃ ।
ત્રિપદસ્ત્રિદશાધ્યક્ષો મહાશૃઙ્ગઃ કૃતાન્તકૃત્ ।।૫૭।।
મહાવરાહો ગોવિન્દઃ સુષેણઃ કનકાઙ્ગદી ।
ગુહ્યો ગભીરો ગહનો ગુપ્તશ્ચક્રગદાધરઃ ।।૫૮।।
વેધાઃ સ્વાઙ્ગોઽજિતઃ કૃષ્ણો દૃઢઃ સંકર્ષણોઽચ્યુતઃ ।
વરુણો વારુણો વૃક્ષઃ પુષ્કરાક્ષો મહામનાઃ ।।૫૯।।
ભગવાન્ ભગહાઽઽનન્દી વનમાલી હલાયુધઃ ।
આદિત્યો જ્યોતિરાદિત્યઃ સહિષ્ણુર્ગતિસત્તમઃ ।।૬૦।।
સુધન્વા ખણ્ડપરશુર્દારુણો દ્રવિણપ્રદઃ ।
દિવઃસ્પૃક્ સર્વદૃગ્વ્યાસો વાચસ્પતિરયોનિજઃ ।।૬૧।।
ત્રિસામા સામગઃ સામ નિર્વાણં ભેષજં ભિષક્ ।
સંન્યાસકૃચ્છમઃ શાન્તો નિષ્ઠા શાન્તિઃ પરાયણમ્ ।।૬૨।।
શુભાઙ્ગઃ શાન્તિદઃ સ્રષ્ટા કુમુદઃ કુવલેશયઃ ।
ગોહિતો ગોપતિર્ગોપ્તા વૃષભાક્ષો વૃષપ્રિયઃ ।।૬૩।।
અનિવર્તી નિવૃત્તાત્મા સંક્ષેપ્તા ક્ષેમકૃચ્છિવઃ ।
શ્રીવત્સવક્ષાઃ શ્રીવાસઃ શ્રીપતિઃ શ્રીમતાંવરઃ ।।૬૪।।
શ્રીદઃ શ્રીશઃ શ્રીનિવાસઃ શ્રીનિધિઃ શ્રીવિભાવનઃ ।
શ્રીધરઃ શ્રીકરઃ શ્રેયઃ શ્રીમાઁલ્લોકત્રયાશ્રયઃ ।।૬૫।।
સ્વક્ષઃ સ્વઙ્ગઃ શતાનન્દો નન્દિર્જ્યોતિર્ગણેશ્વરઃ ।
વિજિતાત્માઽવિધેયાત્મા સત્કીર્તિશ્છિન્નસંશયઃ ।।૬૬।।
ઉદીર્ણઃ સર્વતશ્ચક્ષુરનીશઃ શાશ્વતસ્થિરઃ ।
ભૂશયો ભૂષણો ભૂતિર્વિશોકઃ શોકનાશનઃ ।।૬૭।।
અર્ચિષ્માનર્ચિતઃ કુમ્ભો વિશુદ્ધાત્મા વિશોધનઃ ।
અનિરુદ્ધોઽપ્રતિરથઃ પ્રદ્યુમ્નોઽમિતવિક્રમઃ ।।૬૮।।
કાલનેમિનિહા વીરઃ શૌરિઃ શૂરજનેશ્વરઃ ।
ત્રિલોકાત્મા ત્રિલોકેશઃ કેશવઃ કેશિહા હરિઃ ।।૬૯।।
કામદેવઃ કામપાલઃ કામી કાન્તઃ કૃતાગમઃ ।
અનિર્દેશ્યવપુર્વિષ્ણુર્વીરોઽનન્તો ધનંજયઃ ।।૭૦।।
બ્રહ્મણ્યો બ્રહ્મકૃદ્ બ્રહ્મા બ્રહ્મ બ્રહ્મવિવર્ધનઃ ।
બ્રહ્મવિદ્ બ્રાહ્મણો બ્રહ્મી બ્રહ્મજ્ઞો બ્રાહ્મણપ્રિયઃ ।।૭૧।।
મહાક્રમો મહાકર્મા મહાતેજા મહોરગઃ ।
મહાક્રતુર્મહાયજ્વા મહાયજ્ઞો મહાહવિઃ ।।૭૨।।
સ્તવ્યઃ સ્તવપ્રિયઃ સ્તોત્રં સ્તુતિઃ સ્તોતા રણપ્રિયઃ ।
પૂર્ણઃ પૂરયિતા પુણ્યઃ પુણ્યકીર્તિરનામયઃ ।।૭૩।।
મનોજવસ્તીર્થકરો વસુરેતા વસુપ્રદઃ ।
વસુપ્રદો વાસુદેવો વસુર્વસુમના હવિઃ ।।૭૪।।
સદ્ગતિઃ સત્કૃતિઃ સત્તા સદ્ભૂતિઃ સત્પરાયણઃ ।
શૂરસેનો યદુશ્રેષ્ઠઃ સન્નિવાસઃ સુયામુનઃ ।।૭૫।।
ભૂતાવાસો વાસુદેવઃ સર્વાસુનિલયોઽનલઃ ।
દર્પહા દર્પદો દૃપ્તો દુર્ધરોઽથાપરાજિતઃ ।।૭૬।।
વિશ્વમૂર્તિર્મહામૂર્તિર્દીપ્તમૂર્તિરમૂર્તિમાન્ ।
અનેકમૂર્તિરવ્યક્તઃ શતમૂર્તિઃ શતાનનઃ ।।૭૭।।
એકો નૈકઃ સવઃ કઃ કિં યત્ તત્પદમનુત્તમમ્ ।
લોકબન્ધુર્લોકનાથો માધવો ભક્તવત્સલઃ ।।૭૮।।
સુવર્ણવર્ણો હેમાઙ્ગો વરાઙ્ગશ્ચન્દનાઙ્ગદી ।
વીરહા વિષમઃ શૂન્યો ઘૃતાશીરચલશ્ચલઃ ।।૭૯।।
અમાની માનદો માન્યો લોકસ્વામી ત્રિલોકધૃક્ ।
સુમેધા મેધજો ધન્યઃ સત્યમેધા ધરાધરઃ ।।૮૦।।
તેજોવૃષો દ્યુતિધરઃ સર્વશસ્ત્રભૃતાં વરઃ ।
પ્રગ્રહો નિગ્રહો વ્યગ્રો નૈકશૃઙ્ગો ગદાગ્રજઃ ।।૮૧।।
ચતુર્મૂર્તિશ્ચતુર્બાહુશ્ચતુર્વ્યૂહશ્ચતુર્ગતિઃ ।
ચતુરાત્મા ચતુર્ભાવશ્ચતુર્વેદવિદેકપાત્ ।।૮૨।।
સમાવર્તોઽનિવૃત્તાત્મા દુર્જયો દુરતિક્રમઃ ।
દુર્લભો દુર્ગમો દુર્ગો દુરાવાસો દુરારિહા ।।૮૩।।
શુભાઙ્ગો લોકસારઙ્ગઃ સુતન્તુસ્તન્તુવર્ધનઃ ।
ઇન્દ્રકર્મા મહાકર્મા કૃતકર્મા કૃતાગમઃ ।।૮૪।।
ઉદ્ભવઃ સુન્દરઃ સુન્દો રત્નનાભઃ સુલોચનઃ ।
અર્કો વાજસનઃ શૃઙ્ગી જયન્તઃ સર્વવિજ્જયી ।।૮૫।।
સુવર્ણબિન્દુરક્ષોભ્યઃ સર્વવાગીશ્વરેશ્વરઃ ।
મહાહ્રદો મહાગર્તો મહાભૂતો મહાનિધિઃ ।।૮૬।।
કુમુદઃ કુન્દરઃ કુન્દઃ પર્જન્યઃ પાવનોઽનિલઃ ।
અમૃતાંશોઽમૃતવપુઃ સર્વજ્ઞઃ સર્વતોમુખઃ ।।૮૭।।
સુલભઃ સુવ્રતઃ સિદ્ધઃ શત્રુજિચ્છત્રુતાપનઃ ।
ન્યગ્રોધોઽદુમ્બરોઽશ્વત્થશ્ચાણૂરાન્ધ્રનિષૂદનઃ ।।૮૮।।
સહસ્રાર્ચિઃ સપ્તજિહ્વઃ સપ્તૈધાઃ સપ્તવાહનઃ ।
અમૂર્તિરનઘોઽચિન્ત્યો ભયકૃદ્ભયનાશનઃ ।।૮૯।।
અણુર્બૃહત્કૃશઃ સ્થૂલો ગુણભૃન્નિર્ગુણો મહાન્ ।
અધૃતઃ સ્વધૃતઃ સ્વાસ્યઃ પ્રાગ્વંશો વંશવર્ધનઃ ।।૯૦।।
ભારભૃત્ કથિતો યોગી યોગીશઃ સર્વકામદઃ ।
આશ્રમઃ શ્રમણઃ ક્ષામઃ સુપર્ણો વાયુવાહનઃ ।।૯૧।।
ધનુર્ધરો ધનુર્વેદો દણ્ડો દમયિતા દમઃ ।
અપરાજિતઃ સર્વસહો નિયન્તાઽનિયમોઽયમઃ ।।૯૨।।
સત્ત્વવાન્ સાત્ત્વિકઃ સત્યઃ સત્યધર્મપરાયણઃ ।
અભિપ્રાયઃ પ્રિયાર્હોઽર્હઃ પ્રિયકૃત્ પ્રીતિવર્ધનઃ ।।૯૩।।
વિહાયસગતિર્જ્યોતિઃ સુરુચિર્હુતભુગ્વિભુઃ ।
રવિર્વિરોચનઃ સૂર્યઃ સવિતા રવિલોચનઃ ।।૯૪।।
અનન્તો હુતભુગ્ભોક્તા સુખદો નૈકજોઽગ્રજઃ ।
અનિર્વિણ્ણઃ સદામર્ષી લોકાધિષ્ઠાનમદ્ભુતઃ ।।૯૫।।
સનાત્સનાતનતમઃ કપિલઃ કપિરવ્યયઃ ।
સ્વસ્તિદઃ સ્વસ્તિકૃત્સ્વસ્તિ સ્વસ્તિભુક્સ્વસ્તિદક્ષિણઃ ।।૯૬।।
અરૌદ્રઃ કુણ્ડલી ચક્રી વિક્રમ્યૂર્જિતશાસનઃ ।
શબ્દાતિગઃ શબ્દસહઃ શિશિરઃ શર્વરીકરઃ ।।૯૭।।
અક્રૂરઃ પેશલો દક્ષો દક્ષિણઃ ક્ષમિણાંવરઃ ।
વિદ્વત્તમો વીતભયઃ પુણ્યશ્રવણકીર્તનઃ ।।૯૮।।
ઉત્તારણો દુષ્કૃતિહા પુણ્યો દુઃસ્વપ્નનાશનઃ ।
વીરહા રક્ષણઃ સન્તો જીવનઃ પર્યવસ્થિતઃ ।।૯૯।।
અનન્તરૂપોઽનન્તશ્રીર્જિતમન્યુર્ભયાપહઃ ।
ચતુરશ્રો ગભીરાત્મા વિદિશો વ્યાદિશો દિશઃ ।।૧૦૦।।
અનાદિર્ભૂર્ભુવો લક્ષ્મીઃ સુવીરો રુચિરાઙ્ગદઃ ।
જનનો જનજન્માદિર્ભીમો ભીમપરાક્રમઃ ।।૧૦૧।।
આધારનિલયોઽધાતા પુષ્પહાસઃ પ્રજાગરઃ ।
ઊર્ધ્વગઃ સત્પથાચારઃ પ્રાણદઃ પ્રણવઃ પણઃ ।।૧૦૨।।
પ્રમાણં પ્રાણનિલયઃ પ્રાણભૃત્પ્રાણજીવનઃ ।
તત્ત્વં તત્ત્વવિદેકાત્મા જન્મમૃત્યુજરાતિગઃ ।।૧૦૩।।
ભૂર્ભુવઃસ્વસ્તરુસ્તારઃ સવિતા પ્રપિતામહઃ ।
યજ્ઞો યજ્ઞપતિર્યજ્વા યજ્ઞાઙ્ગો યજ્ઞવાહનઃ ।।૧૦૪।।
યજ્ઞભૃદ્ યજ્ઞકૃદ્ યજ્ઞી યજ્ઞભુગ્ યજ્ઞસાધનઃ ।
યજ્ઞાન્તકૃદ્ યજ્ઞગુહ્યમન્નમન્નાદ એવ ચ ।।૧૦૫।।
આત્મયોનિઃ સ્વયંજાતો વૈખાનઃ સામગાયનઃ ।
દેવકીનન્દનઃ સ્રષ્ટા ક્ષિતીશઃ પાપનાશનઃ ।।૧૦૬।।
શઙ્ખભૃન્નન્દકી ચક્રી શાર્ઙ્ગધન્વા ગદાધરઃ ।
રથાઙ્ગપાણિરક્ષોભ્યઃ સર્વપ્રહરણાયુધઃ ।।૧૦૭।।
સર્વપ્રહરણાયુધ ૐ નમ ઇતિ ।
વનમાલી ગદી શાર્ઙ્ગી શઙ્ખી ચક્રી ચ નન્દકી ।
શ્રીમાન્ નારાયણો વિષ્ણુર્વાસુદેવોઽભિરક્ષતુ ।।૧૦૮।।
।। ઇતિ શ્રી વિષ્ણુસહસ્ત્રનામ ।।
શ્રી વિષ્ણુસહસ્ત્રનામ મહાત્મ્ય
ભીષ્મ ઉવાચ
ઇતીદં કીર્તનીયસ્ય કેશવસ્ય મહાત્મનઃ ।
નામ્નાં સહસ્રં દિવ્યાનામશેષેણ પ્રકીર્તિતમ્ ।।૧।।
ય ઇદં શૃણુયાન્નિત્યં યશ્ચાપિ પરિકીર્તયેત્ ।
નાશુભં પ્રાપ્નુયાત્કિંચિત્સોઽમુત્રેહ ચ માનવઃ ।।૨।।
વેદાન્તગો બ્રાહ્મણઃ સ્યાત્ક્ષત્રિયો વિજયી ભવેત્ ।
વૈશ્યો ધનસમૃદ્ધઃ સ્યાચ્છૂદ્રઃ સુખમવાપ્નુયાત્ ।।૩।।
ધર્માર્થી પ્રાપ્નુયાદ્ધર્મમર્થાર્થી ચાર્થમાપ્નુયાત્ ।
કામાનવાપ્નુયાત્કામી પ્રજાર્થી પ્રાપ્નુયાત્પ્રજામ્ ।।૪।।
ભક્તિમાન્ યઃ સદોત્થાય શુચિસ્તદ્ગતમાનસઃ ।
સહસ્રં વાસુદેવસ્ય નામ્નામેતત્પ્રકીર્તયેત્ ।।૫।।
યશઃ પ્રાપ્નોતિ વિપુલં જ્ઞાતિપ્રાધાન્યમેવ ચ ।
અચલાં શ્રિયમાપ્નોતિ શ્રેયઃ પ્રાપ્નોત્યનુત્તમમ્ ।।૬।।
ન ભયં ક્વચિદાપ્નોતિ વીર્યં તેજશ્ચ વિન્દતિ ।
ભવત્યરોગો દ્યુતિમાન્બલરૂપગુણાન્વિતઃ ।।૭।।
રોગાર્તો મુચ્યતે રોગાદ્બદ્ધો મુચ્યેત બન્ધનાત્ ।
ભયાન્મુચ્યેત ભીતસ્તુ મુચ્યેતાપન્ન આપદઃ ।।૮।।
દુર્ગાણ્યતિતરત્યાશુ પુરુષઃ પુરુષોત્તમમ્ ।
સ્તુવન્નામસહસ્રેણ નિત્યં ભક્તિસમન્વિતઃ ।।૯।।
વાસુદેવાશ્રયો મર્ત્યો વાસુદેવપરાયણઃ ।
સર્વપાપવિશુદ્ધાત્મા યાતિ બ્રહ્મ સનાતનમ્ ।।૧૦।।
ન વાસુદેવભક્તાનામશુભં વિદ્યતે ક્વચિત્ ।
જન્મમૃત્યુજરાવ્યાધિ ભયં નૈવોપજાયતે ।।૧૧।।
ઇમં સ્તવમધીયાનઃ શ્રદ્ધાભક્તિસમન્વિતઃ ।
યુજ્યેતાત્મસુખક્ષાન્તિશ્રીધૃતિસ્મૃતિકીર્તિભિઃ ।।૧૨।।
ન ક્રોધો ન ચ માત્સર્યં ન લોભો નાશુભા મતિઃ ।
ભવન્તિ કૃત પુણ્યાનાં ભક્તાનાં પુરુષોત્તમે ।।૧૩।।
દ્યૌઃ સચન્દ્રાર્કનક્ષત્રા ખં દિશો ભૂર્મહોદધિઃ ।
વાસુદેવસ્ય વીર્યેણ વિધૃતાનિ મહાત્મનઃ ।।૧૪।।
સસુરાસુરગન્ધર્વં સયક્ષોરગરાક્ષસમ્ ।
જગદ્વશે વર્તતેદં કૃષ્ણસ્ય સચરાચરમ્ ।।૧૫।।
ઇન્દ્રિયાણિ મનો બુદ્ધિઃ સત્ત્વં તેજો બલં ધૃતિઃ ।
વાસુદેવાત્મકાન્યાહુઃ ક્ષેત્રં ક્ષેત્રજ્ઞ એવ ચ ।।૧૬।।
સર્વાગમાનામાચારઃ પ્રથમં પરિકલ્પતે ।
આચારપ્રભવો ધર્મો ધર્મસ્ય પ્રભુરચ્યુતઃ ।।૧૭।।
ઋષયઃ પિતરો દેવા મહાભૂતાનિ ધાતવઃ ।
જઙ્ગમાજઙ્ગમં ચેદં જગન્નારાયણોદ્ભવમ્ ।।૧૮।।
યોગો જ્ઞાનં તથા સાંખ્યં વિદ્યાઃ શિલ્પાદિ કર્મ ચ ।
વેદાઃ શાસ્ત્રાણિ વિજ્ઞાનમેતત્સર્વં જનાર્દનાત્ ।।૧૯।।
એકો વિષ્ણુર્મહદ્ભૂતં પૃથગ્ભૂતાન્યનેકશઃ ।
ત્રીંલ્લોકાન્વ્યાપ્ય ભૂતાત્મા ભુઙ્ક્તે વિશ્વભુગવ્યયઃ ।।૨૦।।
ઇમં સ્તવં ભગવતો વિષ્ણોર્વ્યાસેન કીર્તિતમ્ ।
પઠેદ્ય ઇચ્છેત્પુરુષઃ શ્રેયઃ પ્રાપ્તું સુખાનિ ચ ।।૨૧।।
વિશ્વેશ્વરમજં દેવં જગતઃ પ્રભુમવ્યયમ્ ।
ભજન્તિ યે પુષ્કરાક્ષં ન તે યાન્તિ પરાભવમ્ ।।૨૨।।
અર્જુન ઉવાચ
પદ્મપત્રવિશાલાક્ષ પદ્મનાભ સુરોત્તમ ।
ભક્તાનામનુરક્તાનાં ત્રાતા ભવ જનાર્દન ।।૨૩।।
શ્રીભગવાનુવાચ
યો માં નામસહસ્રેણ સ્તોતુમિચ્છતિ પાણ્ડવ ।
સોહઽમેકેન શ્લોકેન સ્તુત એવ ન સંશયઃ ।।૨૪।।
નમોઽસ્ત્વનન્તાય સહસ્રમૂર્તયે સહસ્રપાદા ક્ષિશિરોરુબાહવે ।
સહસ્રનામ્ને પુરુષાય શાશ્વતે સહસ્રકોટિ યુગધારિણે નમઃ ।।૨૫।।
નમઃ કમલનાભાય નમસ્તે જલશાયિને ।
નમસ્તે કેશવાનન્ત વાસુદેવ નમોઽસ્તુતે ।।૨૬।।
વાસનાદ્વાસુદેવસ્ય વાસિતં ભુવનત્રયમ્ ।
સર્વભૂતનિવાસોઽસિ વાસુદેવ નમોઽસ્તુ તે ।।૨૭।।
નમો બ્રહ્મણ્યદેવાય ગોબ્રાહ્મણહિતાય ચ ।
જગદ્ધિતાય કૃષ્ણાય ગોવિંદાય નમો નમઃ ।।૨૮।।
આકાશાત્પતિતં તોયં યથા ગચ્છતિ સાગરમ્ ।
સર્વદેવનમસ્કારઃ કેશવં પ્રતિ ગચ્છતિ ।।૨૯।।
એષ નિષ્કંટકઃ પન્થા યત્ર સંપૂજ્યતે હરિઃ ।
કુપથં તં વિજાનીયાદ્ ગોવિન્દરહિતાગમમ્ ।।૩૦।।
સર્વવેદેષુ યત્પુણ્યં સર્વતીર્થેષુ યત્ફલમ્ ।
તત્ફલં સમવાપ્નોતિ સ્તુત્વા દેવં જનાર્દનમ્ ।।૩૧।।
યો નરઃ પઠતે નિત્યં ત્રિકાલં કેશવાલયે ।
દ્વિકાલમેકકાલં વા ક્રૂરં સર્વં વ્યપોહતિ ।।૩૨।।
દહ્યન્તે રિપવસ્તસ્ય સૌમ્યાઃ સર્વે સદા ગ્રહાઃ ।
વિલીયન્તે ચ પાપાનિ સ્તવે હ્યસ્મિન્ પ્રકીર્તિતે ।।૩૩।।
યેને ધ્યાતઃ શ્રુતો યેન યેનાયં પઠ્યતે સ્તવઃ ।
દત્તાનિ સર્વદાનાનિ સુરાઃ સર્વે સમર્ચિતાઃ ।।૩૪।।
ઇહ લોકે પરે વાપિ ન ભયં વિદ્યતે ક્વચિત્ ।
નામ્નાં સહસ્રં યોઽધીતે દ્વાદશ્યાં મમ સન્નિધૌ ।।૩૫।।
શનૈર્દહન્તિ પાપાનિ કલ્પકોટિશતાનિ ચ ।
અશ્વત્થસન્નિધૌ પાર્થ ધ્યાત્વા મનસિ કેશવમ્ ।।૩૬।।
પઠેન્નામસહસ્રં તુ ગવાં કોટિફલં લભેત્ ।
શિવાલયે પઠેનિત્યં તુલસીવનસંસ્થિતઃ ।।૩૭।।
નરો મુક્તિમવાપ્નોતિ ચક્રપાણેર્વચો યથા ।
બ્રહ્મહત્યાદિકં ઘોરં સર્વપાપં વિનશ્યતિ ।।૩૮।।
વિલયં યાન્તિ પાપાનિ ચાન્યપાપસ્ય કા કથા ।
સર્વપાપવિનિર્મુક્તો વિષ્ણુલોકં સ ગચ્છતિ ।।૩૯।।
।। શ્રી વિષ્ણુસહસ્ત્રનામ માહાત્મ્યમ્ સંપૂર્ણમ્ ।।
॥ श्रीविष्णुसहस्त्रनाम प्रारंभ ॥
यस्य स्मरणमात्रेण जन्मसंसारबन्धनात् ।
विमुच्यते नमस्तस्मै विष्णवे प्रभविष्णवे ॥१॥
नमः समस्तभूतानामादिभूताय भूभृते ।
अनेकरूपरूपाय विष्णवे प्रभविष्णवे ॥२॥
श्रीवैशम्पायनउवाच
श्रुत्वा धर्मानशेषेण पावनानि च सर्वशः ।
युधिष्ठिरः शान्तनवं पुनरेवाभ्यभाषत ॥३॥
युधिष्ठिरउवाच
किमेकं दैवतं लोके किं वाप्येकं परायणम् ।
स्तुवन्तः कं कमर्चन्तः प्राप्नुयुर्मानवाः शुभम् ॥४॥
को धर्मः सर्वधर्माणां भवतः परमो मतः ।
किं जपन्मुच्यते जन्तुर्जन्मसंसारबन्धनात् ॥५॥
भीष्मउवाच
जगत्प्रभुं देवदेवमनन्तं पुरुषोत्तमम् ।
स्तुवन नामसहस्रेण पुरुषः सततोत्थितः ॥६॥
तमेव चार्चयन्नित्यं भक्त्या पुरुषमव्ययम् ।
ध्यायन स्तुवन नमस्यंश्च यजमानस्तमेव च ॥७॥
अनादिनिधनं विष्णुं सर्वलोकमहेश्वरम् ।
लोकाध्यक्षं स्तुवन्नित्यं सर्वदुःखातिगो भवेत् ॥८॥
ब्रह्मण्यं सर्वधर्मज्ञं लोकानां कीर्तिवर्धनम् ।
लोकनाथं महद्भूतं सर्वभूतभवोद्भवम् ॥९॥
एष मे सर्वधर्माणां धर्मोऽधिकतमो मतः ।
यद्भक्त्या पुण्डरीकाक्षं स्तवैरर्चेन्नरः सदा ॥१०॥
श्रीविष्णुसहस्त्रनाम प्रारंभ
परमं यो महत्तेजः परमं यो महत्तपः ।
परमं यो महद्ब्रह्म परमं यः परायणम् ॥११॥
यतः सर्वाणि भूतानि भवन्त्यादियुगागमे ।
यस्मिंश्च प्रलयं यान्ति पुनरेव युगक्षये ॥१३॥
तस्य लोकप्रधानस्य जगन्नाथस्य भूपते ।
विष्णोर्नामसहस्रं मे शृणु पापभयापहम् ॥१४॥
यानि नामानि गौणानि विख्यातानि महात्मनः ।
ऋषिभिः परिगीतानि तानि वक्ष्यामि भूतये ॥१५॥
ऋषिर्नाम्नां सहस्रस्य वेदव्यासो महामुनिः ॥
छन्दोऽनुष्टुप् तथा देवो भगवान् देवकीसुतः ॥१६॥
विष्णुं जिष्णुं महाविष्णुं प्रभविष्णुं महेश्वरम् ॥
अनेकरूप दैत्यान्तं नमामि पुरुषोत्तमं ॥१७॥
॥ॐ नमो भगवते वासुदेवाय॥
ध्यान
शान्ताकारं भुजगशयनं पद्मनाभं सुरेशं
विश्वाधारं गगनसदृशं मेघवर्णं शुभाङ्गम् ।
लक्ष्मीकान्तं कमलनयनं योगिभिर्ध्यानगम्यं
वन्दे विष्णुं भवभयहरं सर्वलोकैकनाथम् ॥
सशङ्खचक्रं सकिरीटकुण्डलं सपीतवस्त्रं सरसीरुहेक्षणम् ।
सहारवक्षः स्थलकौस्तुभश्रियं नमामि विष्णुं शिरसा चतुर्भुजम् ॥
श्री विष्णुसहस्त्रनाम
विश्वं विष्णुर्वषट्कारो भूतभव्यभवत्प्रभुः।
भूतकृद्भूतभृद्भावो भूतात्मा भूतभावनः ॥१॥
पूतात्मा परमात्मा च मुक्तानां परमा गतिः ।
अव्ययः पुरुषः साक्षी क्षेत्रज्ञोऽक्षर एव च ॥२॥
योगो योगविदां नेता प्रधानपुरुषेश्वरः ।
नारसिंहवपुः श्रीमान् केशवः पुरुषोत्तमः ॥३॥
सर्वः शर्वः शिवः स्थाणुर्भूतादिर्निधिरव्ययः ।
संभवो भावनो भर्ता प्रभवः प्रभुरीश्वरः ॥४॥
स्वयंभूः शम्भुरादित्यः पुष्कराक्षो महास्वनः ।
अनादिनिधनो धाता विधाता धातुरुत्तमः ॥५॥
अप्रमेयो हृषीकेशः पद्मनाभोऽमरप्रभुः ।
विश्वकर्मा मनुस्त्वष्टा स्थविष्ठः स्थविरो ध्रुवः ॥६॥
अग्राह्यः शाश्वतः कृष्णो लोहिताक्षः प्रतर्दनः ।
प्रभूतस्त्रिककुब्धाम पवित्रं मङ्गलं परम् ॥७॥
ईशानः प्राणदः प्राणो ज्येष्ठः श्रेष्ठः प्रजापतिः ।
हिरण्यगर्भो भूगर्भो माधवो मधुसूदनः ॥८॥
ईश्वरो विक्रमी धन्वी मेधावी विक्रमः क्रमः ।
अनुत्तमो दुराधर्षः कृतज्ञः कृतिरात्मवान् ॥९॥
सुरेशः शरणं शर्म विश्वरेताः प्रजाभवः ।
अहः संवत्सरो व्यालः प्रत्ययः सर्वदर्शनः ॥१०॥
अजः सर्वेश्वरः सिद्धः सिद्धिः सर्वादिरच्युतः ।
वृषाकपिरमेयात्मा सर्वयोगविनिःसृतः ॥११॥
वसुर्वसुमनाः सत्यः समात्माऽसम्मितः समः ।
अमोघः पुण्डरीकाक्षो वृषकर्मा वृषाकृतिः ॥१२॥
रुद्रो बहुशिरा बभ्रुर्विश्वयोनिः शुचिश्रवाः ।
अमृतः शाश्वत स्थाणुर्वरारोहो महातपाः ॥१३॥
सर्वगः सर्वविद्भानुर्विष्वक्सेनो जनार्दनः ।
वेदो वेदविदव्यङ्गो वेदाङ्गो वेदवित् कविः ॥१४॥
लोकाध्यक्षः सुराध्यक्षो धर्माध्यक्षः कृताकृतः ।
चतुरात्मा चतुर्व्यूहश्चतुर्दंष्ट्रश्चतुर्भुजः ॥१५॥
भ्राजिष्णुर्भोजनं भोक्ता सहिष्णुर्जगदादिजः ।
अनघो विजयो जेता विश्वयोनिः पुनर्वसुः ॥१६॥
उपेन्द्रो वामनः प्रांशुरमोघः शुचिरूर्जितः ।
अतीन्द्रः संग्रहः सर्गो धृतात्मा नियमो यमः ॥१७॥
वेद्यो वैद्यः सदायोगी वीरहा माधवो मधुः ।
अतीन्द्रियो महामायो महोत्साहो महाबलः ॥
महाबुद्धिर्महावीर्यो महाशक्तिर्महाद्युतिः ।
अनिर्देश्यवपुः श्रीमानमेयात्मा महाद्रिधृक् ॥१९॥
महेष्वासो महीभर्ता श्रीनिवासः सतां गतिः
अनिरुद्धः सुरानन्दो गोविन्दो गोविदां पतिः ॥२०॥
मरीचिर्दमनो हंसः सुपर्णो भुजगोत्तमः ।
हिरण्यनाभः सुतपाः पद्मनाभः प्रजापतिः ॥२१॥
अमृत्युः सर्वदृक् सिंहः सन्धाता सन्धिमान् स्थिरः ।
अजो दुर्मर्षणः शास्ता विश्रुतात्मा सुरारिहा ॥२२॥
गुरुर्गुरुतमो धाम सत्यः सत्यपराक्रमः ।
निमिषोऽनिमिषः स्रग्वी वाचस्पतिरुदारधीः ॥२३॥
अग्रणीर्ग्रामणीः श्रीमान् न्यायो नेता समीरणः ।
सहस्रमूर्धा विश्वात्मा सहस्राक्षः सहस्रपात् ॥२४॥
आवर्तनो निवृत्तात्मा संवृतः संप्रमर्दनः ।
अहः संवर्तको वह्निरनिलो धरणीधरः ॥२५॥
सुप्रसादः प्रसन्नात्मा विश्वधृग्विश्वभुग्विभुः ।
सत्कर्ता सत्कृतः साधुर्जह्नुर्नारायणो नरः ॥२६॥
असंख्येयोऽप्रमेयात्मा विशिष्टः शिष्टकृच्छुचिः ।
सिद्धार्थः सिद्धसंकल्पः सिद्धिदः सिद्धिसाधनः ॥२७॥
वृषाही वृषभो विष्णुर्वृषपर्वा वृषोदरः ।
वर्धनो वर्धमानश्च विविक्तः श्रुतिसागरः ॥२८॥
सुभुजो दुर्धरो वाग्मी महेन्द्रो वसुदो वसुः ।
नैकरूपो बृहद्रूपः शिपिविष्टः प्रकाशनः ॥२९॥
ओजस्तेजोद्युतिधरः प्रकाशात्मा प्रतापनः ।
ऋद्धः स्पष्टाक्षरो मन्त्रश्चन्द्रांशुर्भास्करद्युतिः ॥३०॥
अमृतांशूद्भवो भानुः शशबिन्दुः सुरेश्वरः ।
औषधं जगतः सेतुः सत्यधर्मपराक्रमः ॥३१॥
भूतभव्यभवन्नाथः पवनः पावनोऽनलः ।
कामहा कामकृत्कान्तः कामः कामप्रदः प्रभुः ॥३२॥
युगादिकृद्युगावर्तो नैकमायो महाशनः ।
अदृश्यो व्यक्तरूपश्च सहस्रजिदनन्तजित् ॥३३॥
इष्टोऽविशिष्टः शिष्टेष्टः शिखण्डी नहुषो वृषः ।
क्रोधहा क्रोधकृत्कर्ता विश्वबाहुर्महीधरः ॥३४॥
अच्युतः प्रथितः प्राणः प्राणदो वासवानुजः ।
अपांनिधिरधिष्ठानमप्रमत्तः प्रतिष्ठितः ॥३५॥
स्कन्दः स्कन्दधरो धुर्यो वरदो वायुवाहनः ।
वासुदेवो बृहद्भानुरादिदेवः पुरन्दरः ॥३६॥
अशोकस्तारणस्तारः शूरः शौरिर्जनेश्वरः ।
अनुकूलः शतावर्तः पद्मी पद्मनिभेक्षणः ॥३७॥
पद्मनाभोऽरविन्दाक्षः पद्मगर्भः शरीरभृत् ।
महर्द्धिरृद्धो वृद्धात्मा महाक्षो गरुडध्वजः ॥३८॥
अतुलः शरभो भीमः समयज्ञो हविर्हरिः ।
सर्वलक्षणलक्षण्यो लक्ष्मीवान् समितिञ्जयः ॥३९॥
विक्षरो रोहितो मार्गो हेतुर्दामोदरः सहः ।
महीधरो महाभागो वेगवानमिताशनः ॥४०॥
उद्भवः क्षोभणो देवः श्रीगर्भः परमेश्वरः ।
करणं कारणं कर्ता विकर्ता गहनो गुहः ॥४१॥
व्यवसायो व्यवस्थानः संस्थानः स्थानदो ध्रुवः ।
परर्द्धिः परमस्पष्टस्तुष्टः पुष्टः शुभेक्षणः ॥४२॥
रामो विरामो विरतो मार्गो नेयो नयोऽनयः ।
वीरः शक्तिमतां श्रेष्ठो धर्मो धर्मविदुत्तमः ॥४३॥
वैकुण्ठः पुरुषः प्राणः प्राणदः प्रणवः पृथुः ।
हिरण्यगर्भः शत्रुघ्नो व्याप्तो वायुरधोक्षजः ॥४४॥
ऋतुः सुदर्शनः कालः परमेष्ठी परिग्रहः ।
उग्रः संवत्सरो दक्षो विश्रामो विश्वदक्षिणः ॥४५॥
विस्तारः स्थावरस्थाणुः प्रमाणं बीजमव्ययम् ।
अर्थोऽनर्थो महाकोशो महाभोगो महाधनः ॥४६॥
अनिर्विण्णः स्थविष्ठोऽभूर्धर्मयूपो महामखः ।
नक्षत्रनेमिर्नक्षत्री क्षमः क्षामः समीहनः ॥४७॥
यज्ञ इज्यो महेज्यश्च क्रतुः सत्रं सतां गतिः ।
सर्वदर्शी विमुक्तात्मा सर्वज्ञो ज्ञानमुत्तमम् ॥४८॥
सुव्रतः सुमुखः सूक्ष्मः सुघोषः सुखदः सुहृत् ।
मनोहरो जितक्रोधो वीरबाहुर्विदारणः ॥४९॥
स्वापनः स्ववशो व्यापी नैकात्मा नैककर्मकृत् ।
वत्सरो वत्सलो वत्सी रत्नगर्भो धनेश्वरः ॥५०॥
धर्मगुब्धर्मकृद्धर्मी सदसत्क्षरमक्षरम् ।
अविज्ञाता सहस्रांशुर्विधाता कृतलक्षणः ॥५१॥
गभस्तिनेमिः सत्त्वस्थः सिंहो भूतमहेश्वरः ।
आदिदेवो महादेवो देवेशो देवभृद्गुरुः ॥५२॥
उत्तरो गोपतिर्गोप्ता ज्ञानगम्यः पुरातनः ।
शरीरभूतभृद्भोक्ता कपीन्द्रो भूरिदक्षिणः ॥५३॥
सोमपोऽमृतपः सोमः पुरुजित्पुरुसत्तमः ।
विनयो जयः सत्यसंधो दाशार्हः सात्त्वतांपतिः ॥५४॥
जीवो विनयिता साक्षी मुकुन्दोऽमितविक्रमः
अम्भोनिधिरनन्तात्मा महोदधिशयोऽन्तकः ॥५५॥
अजो महार्हः स्वाभाव्यो जितामित्रः प्रमोदनः ।
आनन्दो नन्दनो नन्दः सत्यधर्मा त्रिविक्रमः ॥५६॥
महर्षिः कपिलाचार्यः कृतज्ञो मेदिनीपतिः ।
त्रिपदस्त्रिदशाध्यक्षो महाशृङ्गः कृतान्तकृत् ॥५७॥
महावराहो गोविन्दः सुषेणः कनकाङ्गदी ।
गुह्यो गभीरो गहनो गुप्तश्चक्रगदाधरः ॥५८॥
वेधाः स्वाङ्गोऽजितः कृष्णो दृढः संकर्षणोऽच्युतः ।
वरुणो वारुणो वृक्षः पुष्कराक्षो महामनाः ॥५९॥
भगवान् भगहाऽऽनन्दी वनमाली हलायुधः ।
आदित्यो ज्योतिरादित्यः सहिष्णुर्गतिसत्तमः ॥६०॥
सुधन्वा खण्डपरशुर्दारुणो द्रविणप्रदः ।
दिवःस्पृक् सर्वदृग्व्यासो वाचस्पतिरयोनिजः ॥६१॥
त्रिसामा सामगः साम निर्वाणं भेषजं भिषक् ।
संन्यासकृच्छमः शान्तो निष्ठा शान्तिः परायणम् ॥६२॥
शुभाङ्गः शान्तिदः स्रष्टा कुमुदः कुवलेशयः ।
गोहितो गोपतिर्गोप्ता वृषभाक्षो वृषप्रियः ॥६३॥
अनिवर्ती निवृत्तात्मा संक्षेप्ता क्षेमकृच्छिवः ।
श्रीवत्सवक्षाः श्रीवासः श्रीपतिः श्रीमतांवरः ॥६४॥
श्रीदः श्रीशः श्रीनिवासः श्रीनिधिः श्रीविभावनः ।
श्रीधरः श्रीकरः श्रेयः श्रीमाँल्लोकत्रयाश्रयः ॥६५॥
स्वक्षः स्वङ्गः शतानन्दो नन्दिर्ज्योतिर्गणेश्वरः ।
विजितात्माऽविधेयात्मा सत्कीर्तिश्छिन्नसंशयः ॥६६॥
उदीर्णः सर्वतश्चक्षुरनीशः शाश्वतस्थिरः ।
भूशयो भूषणो भूतिर्विशोकः शोकनाशनः ॥६७॥
अर्चिष्मानर्चितः कुम्भो विशुद्धात्मा विशोधनः ।
अनिरुद्धोऽप्रतिरथः प्रद्युम्नोऽमितविक्रमः ॥६८॥
कालनेमिनिहा वीरः शौरिः शूरजनेश्वरः ।
त्रिलोकात्मा त्रिलोकेशः केशवः केशिहा हरिः ॥६९॥
कामदेवः कामपालः कामी कान्तः कृतागमः ।
अनिर्देश्यवपुर्विष्णुर्वीरोऽनन्तो धनंजयः ॥७०॥
ब्रह्मण्यो ब्रह्मकृद् ब्रह्मा ब्रह्म ब्रह्मविवर्धनः ।
ब्रह्मविद् ब्राह्मणो ब्रह्मी ब्रह्मज्ञो ब्राह्मणप्रियः ॥७१॥
महाक्रमो महाकर्मा महातेजा महोरगः ।
महाक्रतुर्महायज्वा महायज्ञो महाहविः ॥७२॥
स्तव्यः स्तवप्रियः स्तोत्रं स्तुतिः स्तोता रणप्रियः ।
पूर्णः पूरयिता पुण्यः पुण्यकीर्तिरनामयः ॥७३॥
मनोजवस्तीर्थकरो वसुरेता वसुप्रदः ।
वसुप्रदो वासुदेवो वसुर्वसुमना हविः ॥७४॥
सद्गतिः सत्कृतिः सत्ता सद्भूतिः सत्परायणः ।
शूरसेनो यदुश्रेष्ठः सन्निवासः सुयामुनः ॥७५॥
भूतावासो वासुदेवः सर्वासुनिलयोऽनलः ।
दर्पहा दर्पदो दृप्तो दुर्धरोऽथापराजितः ॥७६॥
विश्वमूर्तिर्महामूर्तिर्दीप्तमूर्तिरमूर्तिमान् ।
अनेकमूर्तिरव्यक्तः शतमूर्तिः शताननः ॥७७॥
एको नैकः सवः कः किं यत् तत्पदमनुत्तमम् ।
लोकबन्धुर्लोकनाथो माधवो भक्तवत्सलः ॥७८॥
सुवर्णवर्णो हेमाङ्गो वराङ्गश्चन्दनाङ्गदी ।
वीरहा विषमः शून्यो घृताशीरचलश्चलः ॥७९॥
अमानी मानदो मान्यो लोकस्वामी त्रिलोकधृक् ।
सुमेधा मेधजो धन्यः सत्यमेधा धराधरः ॥८०॥
तेजोवृषो द्युतिधरः सर्वशस्त्रभृतां वरः ।
प्रग्रहो निग्रहो व्यग्रो नैकशृङ्गो गदाग्रजः ॥८१॥
चतुर्मूर्तिश्चतुर्बाहुश्चतुर्व्यूहश्चतुर्गतिः ।
चतुरात्मा चतुर्भावश्चतुर्वेदविदेकपात् ॥८२॥
समावर्तोऽनिवृत्तात्मा दुर्जयो दुरतिक्रमः ।
दुर्लभो दुर्गमो दुर्गो दुरावासो दुरारिहा ॥८३॥
शुभाङ्गो लोकसारङ्गः सुतन्तुस्तन्तुवर्धनः ।
इन्द्रकर्मा महाकर्मा कृतकर्मा कृतागमः ॥८४॥
उद्भवः सुन्दरः सुन्दो रत्ननाभः सुलोचनः ।
अर्को वाजसनः शृङ्गी जयन्तः सर्वविज्जयी ॥८५॥
सुवर्णबिन्दुरक्षोभ्यः सर्ववागीश्वरेश्वरः ।
महाह्रदो महागर्तो महाभूतो महानिधिः ॥८६॥
कुमुदः कुन्दरः कुन्दः पर्जन्यः पावनोऽनिलः ।
अमृतांशोऽमृतवपुः सर्वज्ञः सर्वतोमुखः ॥८७॥
सुलभः सुव्रतः सिद्धः शत्रुजिच्छत्रुतापनः ।
न्यग्रोधोऽदुम्बरोऽश्वत्थश्चाणूरान्ध्रनिषूदनः ॥८८॥
सहस्रार्चिः सप्तजिह्वः सप्तैधाः सप्तवाहनः ।
अमूर्तिरनघोऽचिन्त्यो भयकृद्भयनाशनः ॥८९॥
अणुर्बृहत्कृशः स्थूलो गुणभृन्निर्गुणो महान् ।
अधृतः स्वधृतः स्वास्यः प्राग्वंशो वंशवर्धनः ॥९०॥
भारभृत् कथितो योगी योगीशः सर्वकामदः ।
आश्रमः श्रमणः क्षामः सुपर्णो वायुवाहनः ॥९१॥
धनुर्धरो धनुर्वेदो दण्डो दमयिता दमः ।
अपराजितः सर्वसहो नियन्ताऽनियमोऽयमः ॥९२॥
सत्त्ववान् सात्त्विकः सत्यः सत्यधर्मपरायणः ।
अभिप्रायः प्रियार्होऽर्हः प्रियकृत् प्रीतिवर्धनः ॥९३॥
विहायसगतिर्ज्योतिः सुरुचिर्हुतभुग्विभुः ।
रविर्विरोचनः सूर्यः सविता रविलोचनः ॥९४॥
अनन्तो हुतभुग्भोक्ता सुखदो नैकजोऽग्रजः ।
अनिर्विण्णः सदामर्षी लोकाधिष्ठानमद्भुतः ॥९५॥
सनात्सनातनतमः कपिलः कपिरव्ययः ।
स्वस्तिदः स्वस्तिकृत्स्वस्ति स्वस्तिभुक्स्वस्तिदक्षिणः ॥९६॥
अरौद्रः कुण्डली चक्री विक्रम्यूर्जितशासनः ।
शब्दातिगः शब्दसहः शिशिरः शर्वरीकरः ॥९७॥
अक्रूरः पेशलो दक्षो दक्षिणः क्षमिणांवरः ।
विद्वत्तमो वीतभयः पुण्यश्रवणकीर्तनः ॥९८॥
उत्तारणो दुष्कृतिहा पुण्यो दुःस्वप्ननाशनः ।
वीरहा रक्षणः सन्तो जीवनः पर्यवस्थितः ॥९९॥
अनन्तरूपोऽनन्तश्रीर्जितमन्युर्भयापहः ।
चतुरश्रो गभीरात्मा विदिशो व्यादिशो दिशः ॥१००॥
अनादिर्भूर्भुवो लक्ष्मीः सुवीरो रुचिराङ्गदः ।
जननो जनजन्मादिर्भीमो भीमपराक्रमः ॥१०१॥
आधारनिलयोऽधाता पुष्पहासः प्रजागरः ।
ऊर्ध्वगः सत्पथाचारः प्राणदः प्रणवः पणः ॥१०२॥
प्रमाणं प्राणनिलयः प्राणभृत्प्राणजीवनः ।
तत्त्वं तत्त्वविदेकात्मा जन्ममृत्युजरातिगः ॥१०३॥
भूर्भुवःस्वस्तरुस्तारः सविता प्रपितामहः ।
यज्ञो यज्ञपतिर्यज्वा यज्ञाङ्गो यज्ञवाहनः ॥१०४॥
यज्ञभृद् यज्ञकृद् यज्ञी यज्ञभुग् यज्ञसाधनः ।
यज्ञान्तकृद् यज्ञगुह्यमन्नमन्नाद एव च ॥१०५॥
आत्मयोनिः स्वयंजातो वैखानः सामगायनः ।
देवकीनन्दनः स्रष्टा क्षितीशः पापनाशनः ॥१०६॥
शङ्खभृन्नन्दकी चक्री शार्ङ्गधन्वा गदाधरः ।
रथाङ्गपाणिरक्षोभ्यः सर्वप्रहरणायुधः ॥१०७॥
सर्वप्रहरणायुध ॐ नम इति ।
वनमाली गदी शार्ङ्गी शङ्खी चक्री च नन्दकी ।
श्रीमान् नारायणो विष्णुर्वासुदेवोऽभिरक्षतु ॥१०८॥
॥ इति श्री विष्णुसहस्त्रनाम ॥
श्री विष्णुसहस्त्रनाम महात्म्य
भीष्मउवाच
इतीदं कीर्तनीयस्य केशवस्य महात्मनः ।
नाम्नां सहस्रं दिव्यानामशेषेण प्रकीर्तितम् ॥१॥
य इदं शृणुयान्नित्यं यश्चापि परिकीर्तयेत् ।
नाशुभं प्राप्नुयात्किंचित्सोऽमुत्रेह च मानवः ॥२॥
वेदान्तगो ब्राह्मणः स्यात्क्षत्रियो विजयी भवेत् ।
वैश्यो धनसमृद्धः स्याच्छूद्रः सुखमवाप्नुयात् ॥३॥
धर्मार्थी प्राप्नुयाद्धर्ममर्थार्थी चार्थमाप्नुयात् ।
कामानवाप्नुयात्कामी प्रजार्थी प्राप्नुयात्प्रजाम् ॥४॥
भक्तिमान् यः सदोत्थाय शुचिस्तद्गतमानसः ।
सहस्रं वासुदेवस्य नाम्नामेतत्प्रकीर्तयेत् ॥५॥
यशः प्राप्नोति विपुलं ज्ञातिप्राधान्यमेव च ।
अचलां श्रियमाप्नोति श्रेयः प्राप्नोत्यनुत्तमम् ॥६॥
न भयं क्वचिदाप्नोति वीर्यं तेजश्च विन्दति ।
भवत्यरोगो द्युतिमान्बलरूपगुणान्वितः ॥७॥
रोगार्तो मुच्यते रोगाद्बद्धो मुच्येत बन्धनात् ।
भयान्मुच्येत भीतस्तु मुच्येतापन्न आपदः ॥८॥
दुर्गाण्यतितरत्याशु पुरुषः पुरुषोत्तमम् ।
स्तुवन्नामसहस्रेण नित्यं भक्तिसमन्वितः ॥९॥
वासुदेवाश्रयो मर्त्यो वासुदेवपरायणः ।
सर्वपापविशुद्धात्मा याति ब्रह्म सनातनम् ॥१०॥
न वासुदेवभक्तानामशुभं विद्यते क्वचित् ।
जन्ममृत्युजराव्याधि भयं नैवोपजायते ॥११॥
इमं स्तवमधीयानः श्रद्धाभक्तिसमन्वितः ।
युज्येतात्मसुखक्षान्तिश्रीधृतिस्मृतिकीर्तिभिः ॥१२॥
न क्रोधो न च मात्सर्यं न लोभो नाशुभा मतिः ।
भवन्ति कृत पुण्यानां भक्तानां पुरुषोत्तमे ॥१३॥
द्यौः सचन्द्रार्कनक्षत्रा खं दिशो भूर्महोदधिः ।
वासुदेवस्य वीर्येण विधृतानि महात्मनः ॥१४॥
ससुरासुरगन्धर्वं सयक्षोरगराक्षसम् ।
जगद्वशे वर्ततेदं कृष्णस्य सचराचरम् ॥१५॥
इन्द्रियाणि मनो बुद्धिः सत्त्वं तेजो बलं धृतिः ।
वासुदेवात्मकान्याहुः क्षेत्रं क्षेत्रज्ञ एव च ॥१६॥
सर्वागमानामाचारः प्रथमं परिकल्पते ।
आचारप्रभवो धर्मो धर्मस्य प्रभुरच्युतः ॥१७॥
ऋषयः पितरो देवा महाभूतानि धातवः ।
जङ्गमाजङ्गमं चेदं जगन्नारायणोद्भवम् ॥१८॥
योगो ज्ञानं तथा सांख्यं विद्याः शिल्पादि कर्म च ।
वेदाः शास्त्राणि विज्ञानमेतत्सर्वं जनार्दनात् ॥१९॥
एको विष्णुर्महद्भूतं पृथग्भूतान्यनेकशः ।
त्रींल्लोकान्व्याप्य भूतात्मा भुङ्क्ते विश्वभुगव्ययः ॥२०॥
इमं स्तवं भगवतो विष्णोर्व्यासेन कीर्तितम् ।
पठेद्य इच्छेत्पुरुषः श्रेयः प्राप्तुं सुखानि च ॥२१॥
विश्वेश्वरमजं देवं जगतः प्रभुमव्ययम् ।
भजन्ति ये पुष्कराक्षं न ते यान्ति पराभवम् ॥२२॥
अर्जुनउवाच
पद्मपत्रविशालाक्ष पद्मनाभ सुरोत्तम ।
भक्तानामनुरक्तानां त्राता भव जनार्दन ॥२३॥
श्रीभगवानुवाच
यो मां नामसहस्रेण स्तोतुमिच्छति पाण्डव ।
सोहऽमेकेन श्लोकेन स्तुत एव न संशयः ॥२४॥
नमोऽस्त्वनन्तायसहस्रमूर्तये सहस्रपादा क्षिशिरोरुबाहवे ।
सहस्रनाम्ने पुरुषाय शाश्वते सहस्रकोटि युगधारिणे नमः ॥२५॥
नमः कमलनाभाय नमस्ते जलशायिने ।
नमस्ते केशवानन्त वासुदेव नमोऽस्तुते ॥२६॥
वासनाद्वासुदेवस्य वासितं भुवनत्रयम् ।
सर्वभूतनिवासोऽसि वासुदेव नमोऽस्तु ते ॥२७॥
नमो ब्रह्मण्यदेवाय गोब्राह्मणहिताय च ।
जगद्धिताय कृष्णाय गोविंदाय नमो नमः ॥२८॥
आकाशात्पतितं तोयं यथा गच्छति सागरम् ।
सर्वदेवनमस्कारः केशवं प्रति गच्छति ॥२९॥
एष निष्कंटकः पन्था यत्र संपूज्यते हरिः ।
कुपथं तं विजानीयाद् गोविन्दरहितागमम् ॥३०॥
सर्ववेदेषु यत्पुण्यं सर्वतीर्थेषु यत्फलम् ।
तत्फलं समवाप्नोति स्तुत्वा देवं जनार्दनम् ॥३१॥
यो नरः पठते नित्यं त्रिकालं केशवालये ।
द्विकालमेककालं वा क्रूरं सर्वं व्यपोहति ॥३२॥
दह्यन्ते रिपवस्तस्य सौम्याः सर्वे सदा ग्रहाः ।
विलीयन्ते च पापानि स्तवे ह्यस्मिन् प्रकीर्तिते ॥३३॥
येने ध्यातः श्रुतो येन येनायं पठ्यते स्तवः ।
दत्तानि सर्वदानानि सुराः सर्वे समर्चिताः ॥३४॥
इह लोके परे वापि न भयं विद्यते क्वचित् ।
नाम्नां सहस्रं योऽधीते द्वादश्यां मम सन्निधौ ॥३५॥
शनैर्दहन्ति पापानि कल्पकोटिशतानि च ।
अश्वत्थसन्निधौ पार्थ ध्यात्वा मनसि केशवम् ॥३६॥
पठेन्नामसहस्रं तु गवां कोटिफलं लभेत् ।
शिवालये पठेनित्यं तुलसीवनसंस्थितः ॥३७॥
नरो मुक्तिमवाप्नोति चक्रपाणेर्वचो यथा ।
ब्रह्महत्यादिकं घोरं सर्वपापं विनश्यति ॥३८॥
विलयं यान्ति पापानि चान्यपापस्य का कथा ।
सर्वपापविनिर्मुक्तो विष्णुलोकं स गच्छति ॥३९॥
॥ श्री विष्णुसहस्त्रनाम माहात्म्यम् संपूर्णम् ॥
Sree Vishnu Sahasranama Sthotram
ATHA DHYANAM
Shuklaam-baradharam Vishnum shashivarnam chaturbhujam |
Prasanna vadanam dhyaayet sarva vighnopa-shaantaye ||
Vyaasam vasistha-naptaaram shakteh poutrama-kalmasham |
Paraasha-raatmajam vande shukataatam taponidhim ||
Vyaasaya vishnuroopaya vyaasaroopaya vishnave |
Namo vai brahma nidhaye vaasisthaaya namo namah ||
Avikaaraaya shudhaaya nithyaaya paramaathmane |
Sadaika roopa roopaaya vishnave sarva jishnave ||
Yasya smarana-maatrena janma-samsaara bhandanaat |
Vimu-chyate namasta-smai vishnave prabha-vishnave ||
Om namo vishnave prabhavishnave
SHRI VAISHAMPAYANA UVACHA
Shrutvaa dharmaa nashe shaena paavanaani cha sarvashah |
Yudhishthirah shaanta navam punareva bhyaabhaashata ||
YUDHISHTHIRA UVACHA
Kimekam daivatam loke kim vaapyekam paraayanam |
Stuvantah kam ka marchantah praapnuyur maanavah-shubham ||
Ko dharmah sarva-dharmaanaam bhavatah paramo matah |
Kim japan muchyate janthur janma samsaara-bandhanaat ||
SHRI BHISHMA UVACHA
Jagat-prabhum deva-devam anantam purusho-tamam |
Sthuva nnaama-sahasrena purushah satatottitah ||
Tamevaa chaarcha-yannityam bhaktyaa purusha-mavyayam |
Dhyaayan stuvan nama-syamschha yajaamanah thameva cha ||
Anaadi-nidhanam vishnum sarvaloka mahe-shvaram |
Lokaa dhyaksham sthuva nnityam sarva-duhkhaatigo bhavet ||
Brahmanyam sarva-dharmagnam lokaanam keerthi-vardhanam |
Lokanaatham maha.-dbhootam sarvabhuta-bhavod-bhavam ||
Esha me sarva-dharmaanaam dharmo-dhikatamo matah |
Yadbhaktya pundaree-kaaksham stavairarche nara sadaa ||
Paramam yo maha-tejaha paramam yo maha-tapaha |
Paramam yo mahad-bramha paramam yah paraayanam ||
Pavitraanaam pavitram yo mangalaanam cha mangalam |
Daivatam devatanaam cha bhootanaam yovyayah pitaa ||
Yatah sarvaani bhutaani bhavantyaadi yugaagame |
Yasminscha pralayam yaanti punareva yugaakshaye ||
Tasya loka pradhaanasya jagannaa-thasya bhupate |
Vishnor naama-sahasram me shrunu-paapa-bhayaapaham ||
Yaani naamaani gounaani vikhyaataani mahaatmanah |
Rishibhih parigeetaani taani vakshyaami bhootaye ||
Vishir-naam-naam sahasrasya vedavyaaso mahaa munih |
Chandho nusthup tathaa devah bhagavaan devakee-sutah ||
Amruthaam-shudhbhavo beejam shaktir-devaki nandanah |
Trisaamaa hrudayam tasya shaantyardhe viniyu-jyate ||
Vishnum jishnum mahaa-vishnum prabha-vishnum mahe-svaram |
Anekarupa daithyaantham namaami purushottamam ||
||POORVA NYAASA:||
Asya shree vishnor divya sahasranaama sthotra mahaa-mantrasya,
shree vedavyaaso bhagavaan rishih,
anusthup-chandah
shree mahaa vishnuh paraamaatma shree mannarayanoo devata,
amritaam-shoodbhavo bhaanuriti beejam,
devakee nandana srasthetih shakthihi
udbhavah kshobha-noo-deva iti paramo mantrah,
shankha-bhrun-nandakee chakreeti keelakam,
shaarnga-dhanvaa gadhaadhara ityastram
rathaanga-paani rakshobhya iti netram,
trisaama saamaga saametae-kavacham,
Aannandham para-bramheti yonih
rutu-sudarshanah kaala iti digbandah,
Sree vishvaroopa iti dhyaanam,
shree maha vishnu-preeth-yarthe sahasra-naama jape viniyogah.
Dhyaanam
Kshiro-dhanvat-pradeshae suchimani vilasat saikyate mauktikaanaam
Maalaak-laptaa-sanasthah spatika-mani nibhair mauktikaih mandi-taangah |
Shrubrai-rabrai-radabraih upari verachitaih muktah-peeusha-varshai
Aanandeenah puniyaat arenarina gadha shankha-paanhir mukundaha ||
Bhuh paadao yasyanaabih viyada-suranelah chandra-sooryo-cha-netre |
Karna-vaasa-serodyah mooka-mapi dahano yesya-vaaste-yamabdhih |
Anthastham-yasya-vishwam-suranara khagago bhogi gandharva dhaithyeh |
Chitram ram-ramyate tham tribhuvana-vapusham vishnu-meesham namaami ||
Om namo bhagavate vasudevaya
Shaanthaa-kaaram bhujaga-shayanam padma-naabham suresham |
Vishvaa-dhhaaram gagana sadrusham meghavarnam shubhaangam ||
Lakshmi-kaantham kamala-nayanam yogi-hridhyaana-gamyam |
Vande vishnum bhava-bhaya-haram sarva-lokaika-naatham ||
Megha-shyaamam peetha-kaushaeya-vaasam sree vatsaankam kaustu-bhod-bhaasee-thaangam |
Punyo-peeTam pundari-kaaya thaaksham vishnum vande sarva-lokaika naatham ||
Namah samasta bhutaanam-adi-bhutaaya bhubrite
Aneka-ruparupaaya vishnave prabha-vishnave
Sashamkha-chakram-sakireeta-kundalam sapeeta-vastram-saraseeru-he kshanam |
Sahaara-vaksha sthala-shobi-kaustubham namaami-vishnum-sheerasaa chatur bhujam ||
chaayaayaam paarijaathasya haema-simhaasano-pari |
aaseena-mambudha-shyaama-maaya-thaaksham-alankrutham ||
chandhraananam chathurbaahum shree-vathsaankitha-vakshasam |
rukmiNee-sathyabhaamaabhyaam sahitham krushNa-maashrayae ||
||STOTRAM||
Om vishvam vishnur vashat kaaro bhoota-bhavya bhavat-prabhuh |
Bhoota-krut bhoota-bhrud-bhaavo bhootaatma bhoota-bhaavanah.|| “1”
Pootaatma paramaatma cha muktaanam paramaa-gatih |
Avyayah purusha saakshee kshetragno-ksharaeva vachaa. || “2”
Yogo yoga-vidaam neta pradhaana puru-sheshvarah |
Naarasimha vapu shreemaan keshavah puru-shottamah.|| “3”
Sarvah sharvah shivah sthaanur bhootadi-r nidhir avyayah |
Sambhavo bhaavano bhartaa pradhavah prabhureeshvarah ||. “4”
Swayambhoo shambhur-aadityah pushka raaksho mahaa-svanah |
Anaadhi nidhano dhaata vidhaata dhaatur-uttamah || “5”
Aprameyo hrushee-keshah padmaa-naabho-mara-prabhuh |
Vishva-karmaa manus-tvastha stha-vishtah sthaviro dhruvah || “6”
Agraahyah shaashvatah krishno lohi-taakshah pratar-danah |
Prabhoota strika kubdhaama pavitram mangalam param || “7”
Ishaanaah praanadah praano jyeshthah shreshthah prajaapatih |
Hiranya-garbho bhoo-garbho maadhavo madhu-soodanah || “8”
Ishvaro vikramee dhanvee medhaavee vikramah kramah |
Anuttamo duraa-dharshah krutagnah kruti-ratmavaan || “9”
Suresha sharanam sharma vishva-retah prajaah-bhavah |
Ahah samvatsaro vyaalah pratyaya sarva-darshanah || “10”
Aja sarve-shvara siddhah siddhi sarvaadi rachyutah |
Vrishaakapi rame-yaatma sarva-yoga vinih-srutah || “11”
Vassur vasumanaa satyah samaatma sammita samah |
Amoghah pundaree-kaaksho vrusha-karma vrushaa-krutih || “12”
Rudro bahushiraa babhruh vishva-yoni shuchi-shravaah |
Amrita shaashvatah sthaanur varaa-roho maha-tapaah || “13”
Sarvaga sarva-vidbhaanur vishva-kseno janaardanah |
Vedo veda-vidhav vyango vedaango veda-vit-kavih || “14”
Lokaa-dhyaksha suraa-dhyaksho dharmaa-dhyakshah kruta-krutah |
Chatu-raatma chatu-rvyooha chatur-damshtah chatur-bhujah || “15”
Bhraa-jishnu r bhojanam bhokta sahishnur jaga-daadijah |
Anagho vijayo jeta vishva-yonih punar-vasuh || “16”
Upendro vaamanah praamshuh amogha shuchi roorjitah |
Ateendra sangrahah sargo dhrutaatma niyamo yamah || “17”
Vedyo vaidya sadaa yogee veerahaa maadhavo madhuh |
Ateendriyo mahaa-mayo mahotsaaho mahaa-balah || “18”
Maha-buddhir-maha-veeryo maha-shaktir-maha-dyuthih |
Anir deshyavapu-shreeman amaeyaatma maha dridhrut || “19”
Mahe-shvaaso mahee-bharta shreenivasa sataam gatih |
Aniruddha suraa-nando govindo govidaam patih || “20”
Mareechir damano hamsah suparno bhuja-gottamah |
Hiranya-naabhah sutapaah padma-naabhah prajaa-patih || “21”
Amrityu sarva-druk-simhah sandhaata sandhi-maan sthirah |
Ajo durma-rshana shaastha vishru-taatma suraa-rihaa || “22”
Gurur guru-tamo dhaama satya satya paraa-kramah |
Nimisho-nimiisha sragvee vaacha-spati rudaa-radheeh || “23”
Agranee-r graamanee shreemaan nyaayo netaa samee-ranah |
Sahasra-moordhaa vishvaatma saha-sraakshah saha-srapaat || “24”
Aavartano nivru-ttatma sam-vruta sampra-mardanah |
Aha-ssamavartako vahnih anilo dharanee-dharah || “25”
Supra-saadah prasa-nnaatma vishva srud vishva-bhug vibhuh |
Satkartaa satkruta-saadhuh jahnur-naraayano narah || “26”
Asan-khyeyo prame-yaatma vishi-shta shishta-kruchu-chih |
Siddhaar-thah siddha-sankalpah siddhida siddhi-saadhanah || “27”
Vrishaahee vrishabho vishnuh vrusha-parvaa vrusho-darah |
Vardhano vardha-maanascha vivikta shruti-saagarah || “28”
Subhujo durdharo vaagmee mahendro-vasudho vasuh |
Naika-roopo bruha-droopah shipi-vishtah prakaa-shanah || “29”
Oja-hstejo dyuti-dharah prakaa-shaatma prataa-panah |
Bhuddhah-spashtaa-khsharo mantrah chandraamshu-r bhaaskara-dyutih || “30”
Amritaam-shoodbhavo bhaanuh shasha-bindhu-sureshvarah |
Ausha-dham jagata setuh satya-dharma paraa-kramah || “31”
Bhoota-bhavya bhava-nnaathah pavanah paavano-nalah |
Kaamaha-kaama-krutkaantah kaamah kaama-pradah prabhuh || “32”
Yugadi-krud yugaavarto naika-maayo mahaa-shanah |
Adrushyo vyakta-roopaschha sahasra-jidananta jit || “33”
Ishto-vishishta shishte-shtah shikhandee nahusho vrushah |
Krodhaha krodha-krutkarta vishva-baahur maheedharah || “34”
Achyutah-prathithah praanah praanado vaasa-vaanujah |
Apaamnidhir adishta-naam apra-mattah prati-shtitah || “35”
Skandah skanda-dharo dhuryo varado vaayu-vaahanah |
Vaasudevo bruha-d bhaanuh aadidevah purandarah || “36”
Ashoka staarana staarah shoora-showrirjane-shvarah |
Anu-koola shataa-vartah padmee padma-nibhe-kshanah || “37”
Padma-naabho ravindaa-kshah padma-garbha-shareera-bhrut |
Mahardhi rriddho vruddhaa-tma maha-ksho garuda-dhvajah || “38”
Atula-sharabho bheemah sama-yagno havir-harih |
Sarva lakshana lakshanyo lakshmeevaan samiti-n jayah || “39”
Veksharo rohito maargo hethur-daamodara sahah |
Mahee-dharo mahaa-bhaago vegavaana-mitaashanah || “40”
Udbhavah ksho-bhano devah shree-garbhah parame-shvarah |
Karanam kaaranam kartaa vikaartaa gahano guhah || “41”
Vyava-saayo vyava-sthaanah sams-thaanah sthaanado dhruvah |
Para-rdhih parama-spashta stushtah pushtah-shubhe-kshanah || “42”
Raamo viraamo virajo maargo neyo nayo-nayah |
Veera-shakti-mataam shreshto dharmo dharmaa-vidu-ttamah || “43”
Vaikunthah purushah praanah praanadah pranavah pruthuh |
Hiranya-garbha shatru-ghno vyaapto vaayu-radho-kshajah || “44”
Rutu-sudar-shanah-kaalah para-meshthi pari-grahah |
Ugra-samva-tsaro daksho vishraamo vishva-dakshinah || “45”
Vistaarah sthaavara ssthaanuh pramaanam beeja-mavyayam |
Artho-nartho mahaa-kosho mahaa-bhogo mahaa-dhanah || “46”
Anir-vinnah sthavishtor bhoorh dharma-yoopo mahaa-makhah |
Nakshatra-nemir-nakshatree kshamah kshaamah-samee-hanah || “47”
Yagna ijyo mahe-jyashcha kratuh-satram sataam-gatih |
Sarva-darshee nivru-taatma sarva-gno gnaana muttamam || “48”
Suvrata-sumukha-sookshmah sughosha-sukhada-suhrut |
Mano-haro jita-krodho veera baabur vidaaranah || “49”
Swaapanah svavasho vyaapee naikaa-tma naika-karmakrut
Vatsaro vatsalo vatsee ratna garbho dhaneshvarah “50”
Dharmagub dharmakrut dharmee sadasat ksharam aksharam |
Avignaata saha-sraamshuh vidhaata kruta-lakshanah || “51”
Gabhasti-nemi-satvasthah simho bhoota-mahe-shvarah |
Aadidevo mahadevo devesho deva-bhrudguruh || “52”
Uttaro gopaatir-gopta gnaana-gamyah puraa-tanah |
Shareera-bhoota-bhrud-bhokta kapee-ndro bhoori-dakshinah || “53”
Somapo mrutapa-somah purujit-puru-sattamah |
Vinayo-jaya-satya-sandho daashaarhah saatva-taampatih || “54”
Jeevo vina-yita saakshee mukundo mita vikramah |
Ambho-nidhi ranaantaatma maho-dadhi-shayon-takah || “55”
Ajo mahaarhah svaabhaavyo jitaa-mitrah pramo-danah |
Aanando nandano nandah satya-dharmaa trivi-kramah || “56”
Maharshih kapilaa-chaaryah krutagno medi-neepatih |
Tripada-strida-shaadh-yakshoh mahaa-shringah krutan-takrut || “57”
Maha-varaaho govindah sushenah kana-kaanganee |
Guhyo gabheero gahano gupta-shchakra gadaadharah || “58”
Vedhaah-svaango jitah-krishno dridha-sankarshano chyutah |
Varuno vaaruno vrukshah pushkaa-raksho maha-manaah || “59”
Bhaga-vaan bhagahaa-nandee vana-malee hala-yudhah |
Aadityo jyoti-raadityah sanishnur-gati-sattamah || “60”
Sudhanvaa khanda-parashuh daaruno dravinah pradah |
Divi-spru-ksarva drugvyaaso vaacha-spatirayo nijah || “61”
Trisaama saamaga-saamah nirvaanam bheshajam bhishak |
Sanyaasa krutchhyaama shaanto nishtha-shaantih para-yanam || “62”
Shubhaanga-shaanti-dasrushta kumudah kuva-leshayah |
Gohito gopati-r gopta vrusha-bhaaksho vrusha-priyah || “63”
Anivarthee nivru-ttaatma samkshepta kshema-krutchhivah |
Shree-vatsa-vakshah shree-vaasah shree-pathih shree-mataam varah || “64”
Shreeda-shreeshah shree-nivaasah shree-nidil-shree-vibhaavanah |
Shree-dhara-shree-kara-shreyah shreem-maan-lokaatra-yaashrayah || “65”
Svaksha svangah shataanando nandi-r jyoti r gane-shvarah |
Viji-taatma vidhe-yaatma satkeerti-shchhinna samshayah || “66”
Udeerna-sarva-tash chakshuh aneesha shaashvatah sthirah |
Bhooshayo bhooshano bhootir vishoka shoka-naashanah || “67”
Archishmaa narchitah kumbho vishu-ddhaatma visho-dhanah |
Aniriddho pratirathah pradyumno mita-vikramah || “68”
Kaala-nemi nihaaveera-shourih shoora-jane-shvarah |
Trilo-kaatma trilo-keshaah keshavah keshiha harih || “69”
Kaama-devah kaama-palah kaamee kaantah kruta-gamah |
Anirde-shyavapuh vishnur veero nantho dhananjayah || “70”
Bramhanyo bramha-krut bramhaa bramha bramha vivar-dhanah |
Bramha-vit braamahno braamhee bramhagno braamhana-ptiyah || “71”
Maha-kramo maha-karma maha-teja mahoragah |
Maha-kratu r maha yagnya maha-yagno maha-havih || “72”
Stavya-stava-priya stotram stuti stotaarana priyah |
Poornah poorayita punyah punya-keerti ranaa-mayah || “73”
Mano-java steertha-karo vasu-reta vasu-pradah |
Vasu-prado vaasu-devo vasur-vasumanaa havih || “74”
Sadgati satkruti-sattaa sadbhooti satpa-rayanah |
Shoora-seno yadu-shreshthah sanni-vaasa suyaa-munah || “75”
Bhoota-vaaso vaasu-devah sarvaa-su nilayo nalah |
Darpahaa darpado drupto durdharo thaapa-raajitah || “76”
Vishva-moortir-maha-moortir deepta-moortir ramoortimaan |
Aneka-moorti-r avyaktah shata-moorti shataa-nanah || “77”
Eko-naika savah kah kim yatta-t pada manu-ttamam |
Loka-bandhur lokanaatho maadhavo bhakta-vatsalah || “78”
Suvarna varno hemaango varaanga shchhanda-naangadee |
Veeraha vishama shoonyo khritaashee rachala shchalah || “79”
Amaanee maanado maanyo loka-swaamee trilo-kadhrut |
Sumedhaa medhajo dhanyah satya-medhaa dharaa-dharah || “80”
Tejo vrusho dyuti-dharah sarva-shastra-bhrutaam varah |
Pragraho nigraho vyagro naika-shrungo gadaa-grajah || “81”
Chatur-moorti chatur-bhahu chatur-vyoohah chatur-gatih |
Chatu-raatma chatur-bhaavah chatur-veda-videkapaat || “82”
Samaa-varto nivru-ttaatma durjayo durati-kramah |
Durlabho durgamo durgo duraa-vaaso duraa-rihaa || “83”
Shubhaango loka-saarangah sutantu stantu-vardhanah |
Indra-karmaa mahaa-karmaa kruta-karma kruta-gamah || “84”
Udbhava sundara sundo ratna-naabha sulo-chanah |
Arko vaaja-sana shrungi jayantah sarva-vijjay || “85”
Suvarna bindu-rakshobhyah sarva-vaagee-shvare-shvarah |
Maha-hrado maha-garto maha-bhooto maha-nidhih || “86”
Kumudah kundarah kundah parjanyah paavano nilah |
Amrutaamsho mruta-vapuh sarvagnah sarva-tomukhah || “87”
Sulabha suvratah siddhah shatruji chhatru-taapanah |
Nyaegro-dhodumbaro shvatthah chaanoo-r aandhra nishoor-danah || “88”
Saha-sraarchi sapta-jihvah saptai-dhaa sapta-vaahanah |
Amoorti ranagho chintyo bhaya-krud bhaya-naashanah || “89”
Anur-bruhat krushah-sthoolo guna-bhrunnir-guno-mahaan |
Adhruta svadhruta svaastyah praagvamsho vamsha vardhanah || “90”
Bhaara-bhrut kathito yogee yogeeshah sarva kaamadah |
Aashrama shramanah kshaamah suparno vaayu-vaahanah || “91”
Dhanur-dharo dhanur-vedo dando damayitaa damaha |
Aparaa-jita sarva-saho niyantaa niyamo yamah || “92”
Satvavaan saatvika satyah satya-dharma para-yanah |
Abhi-prayah priyaar-horhah priyakrut preeti-vardhanah || “93”
Vihaaya-sagati rjyotih suru-chir hutha-bhug vibhuh |
Ravir virochana sooryah savitaa ravi lochanah || “94”
Ananta huta-bhugbhokta sukhado naikado grajah |
Anirvinna sadaa-marshee lokaadhi-shthaana madbhutah || “95”
Sanaa tsana-tana-tamah kapilah kapi-ravyayah |
Svastida svasti-krut svasti svastibhuk svasti-dakshinah || ‘96”
Aroudrah kundalee chakree vikram-yoorjita shaasanah |
Shabdaatiga shabda-sahah shishira sharva-reekarah || “97”
Akroorah peshalo daksho dakshinah kshaminaam varah |
Vidvattamo veeta-bhayah punya-shravana keertanah || “98”
Uttaarano dushkrutiha punyo dussvap naaashanah |
Veeraha rakshana santo jeevanah parya-vasthitah || “99”
Anantha roopo nantha shreeh jitamanyur-bhayaapahah |
Chatu-rashro gabhee-raatma vidisho vyaadisho dishah || “100”
Anaadir bhoorbhuvo lakshmeeh suveero ruchi-raangadah |
Janano jana janmaadih bheemo bheema-para-kramah || “101”
Aadhaara nilayo dhaata pushpa-haasah praja-garah |
Uurdhvaga satpa-thaachaarah praanadah pranavah panah || “102”
Pramaanam praana nilayah praana-bhrut praana jeevanah |
Tattvam tattva videkaatma janma mrutyu jaraatigah || “103”
Bhoorbhuva svasta-rustaarah savitaa prapi-taamahah |
Yagno yagna-patir-yajva yagnaango yagna-vaahanah || “104”
Yagna-bhrut yagnakrut yagnee yagnabhuk yagna-saadhanah |
Yagnaanta krut yagna guhyam anna mannaada eva-cha || “105”
Aatma-yoni svayam jaato vaikhaana saama-gaayanah |
Devakee nandana srashta kshiteeshah paapa-naashanah || “106”
Shankha-bhrut nandakee chakree shaarnga dhanvaa gada-dharah |
Rathaanga-pani rakshobhyah sarva praharanaa-yudhah || “107”
sarva-praharanaa-yudha om naman ithi
Vanamalee gadee shaarngi shankhee chakree cha nandakee |
Shree-maannaraayano vishnur vaasu-devo dhira-kshatu || “108”
(Repeat the above three lines)
||PHALA SHRUTI||
Iteedam keerta-neeyasya kesha-vasya mahaat manah |
Naamnaam sahasram divyaanam ashe-shena prakeer-titam || “1”
Ya Eedam shrunuyaat nityam yaschhaapi parikeertayet |
Naashubham-praapnuyat-kinchit so mutreha-cha-maanavah || “2”
Vedaan-tago braamhanasyaat kshatriyo vijayee bhavet |
Vaisyo dhana-samraddhasyaat shhoodra sukhama vaap-nuyaat || “3”
Dharmaarthee praapnuyaat dharmam arthaarthee chaartha maapnuyaat |
Kaamaana-vaapnuyaat-kaamee prajaarthee chaapnu-yaat-prajaam || “4”
Bhaktimaanya sadotthaaya shuchi-stadgata maanasah |
Sahasram vaasu-devasya naamna metat prakee-rtayet || “5”
Yashah praapnoti vipulam nyaati praadhanya meva-cha |
Achalaam shriya maapnothi shreyah praapnotya-nuttamam || “6”
Na bhayam kvachi daapnoti veeryam tejachhasya vindati |
Bhava tyarogo dhyu-timaan bala-roopa gunaan-vitah || “7”
Rogaarto muchyate rogaat baddho muchyeta bandhanaat |
Bhayaan muchyeta bheetastu muchye taapanna apadhah || “8”
Durgaanya-titara tyaashu purushah purusho-ttamam |
Stuva nnaama-saha-srena nityam bhakti samaan-vitah || “9”
Vaasu-deva-shrayo marthyo vaasu-deva para-yanah |
Sarva-paapa vishu-ddhaatma yaati bramha sanaa-tanam || “10”
Na vaasu-deva bhaktaanam ashubham vidyate kvachit |
Janma mrithyu jaraa vyaadhi bhayam naivopajaayate || “11”
Emam stava madhee-yaanah shraddhaa-bhakti saman-vitah |
Yujye taatma sukha-kshantih shree-dhriti smruti keertibhih || “12”
Na krodho na cha maatsalyam na lobho na shubhaa-matih |
Bhavanti kruta punyaanaam bhaktaanaam puru-shottame || “13”
Dhyou sachan-draarka nakshatraa kham disho bhoorma-ho dadhih |
Vaasu-devasya veeryena vidhrutaani mahaat-manah || “14”
Sa-suraa-sura gandharvam sa-yaksho-raga raaksha-sam |
Jaga-dvashe varta-tedam krishnasya sacharaa charam || “15”
Indri-yaani mano-buddhih satvam tejo-balam dhrutih |
Vaasu-devaatma kaanyaahuh kshetram-kshetragnya eva cha || “16”
Sarvaa gamaana maachaarah prathamam pari-kalpate |
Aachara prabhavo dharmo dharmasya pradhu-ra chyutah || “17”
Rushayah pitaro devah mahaa-bhootaani dhaatavah |
Jangama-jangamam chedam jagannaaraya-nod bhavam || “18”
Yogo gnyaanam tatha saankhyam vidyaa shilpadi karma-cha |
Vedah shaasthraani vignyaana etat-sarvam janar-danaat || “19”
Eko-vishnur maha-d bhootam prutha-g bhootaany anekasah |
Trilon-kaan-vyaapya-bhootatma bhukte vishva-bhuga vyayah || “20”
Emam stavam bhagavato vishnor-vyaasena keertitam |
Pathedya echhet purushah shreyah praaptum sukhaani-cha || “21”
Vishve-shvara majam devam jagatah prabhu mavya yam |
Bhajanti ye pushka-raaksham nate yaanti paraabhavam || “22”
Nate yaanti paraabhavam om nama iti
ARJUNA UVACHA
Padma-patra vishaa laaksha padmanaabha suro-ttama |
Bhaktaana manuraktaanam traata bhava janaar-dana || “23”
SHREE BHAGAVAN UVACHA
Yo-maam naama saha-srena stotu michhati paandava |
Sho ha mekena shlokena stuta eva na-samshayah || “24”
Stuta eva na samshaya om nama iti
VYASA UVACHA
Vaasa-naad vaasu devasya vaasitham buvano-thrayam |
Sarva-buthani vaasosi vaasu-deva namo stute || “25”
Vaasu-deva namostute om nama iti
PARVATI UVACHA
Keno-paayena laghunaa vishnur-naama saha-srakam |
Patyathe pamditeh nityam shrortu michhaamyaham prabho || “26”
ESHWARA UVACHA
Shree-rama ram rameti rame raame mano-rame |
Saha-sranaama tattulyam raama-naama varaa-nane || “27”
(The above 2 lines read 3 times)
Raama-naama varaa-nana om nama iti
BRAMHO UVACHA
Namo stavanantaaya saha-sra murtaye
Saha-srapaadakshi shiroru-baahave |
Saha-sranaamne puru-shaaya shaashvate
Saha-srakoti-yuga-dhaarine namah || “28”
Saha-srakoti yuga-dhaarina nama om nama iti
SANJAYA UVACHA
Yatra yoge-shvarah krushno yatra paardho dhanur-dharah |
Tatra-shreeh vijayo bhutih dhruvaa neetih matir mama || “29”
SHREE BHAGA-VAANU-VACHA
Ananyaaschanta-yanto maam ye janaah paryu-paasate |
Teshaam nitya-bhiyuktanaam yoga-kshemam vahaa-myaham || “30”
Pari-tranaya saadhunaam vinaa-shaya chadushkrutaam |
Dharma samstha-panaardhaaya sambhaa-vami yuge yuge || “31”
Aartha-vishanna-shithila-schabhitah ghoreshucha-vyaadhi-sruvartha maanah |
Samkeertya-narayana-shabda-maatram vimukta-duhghah-sukhino-bhavantu || “32”
Kaayena vaachha mana-sendhri yairva
Buddhyaatma-naabhaa prakrute-svabha-vaat |
Karomi yadyat sakalam parasmai
Naaraa-yanayeti samarpa-yame ||
Sarvam shree-krishnar-panamastu
