પૂર્વછાયો
પછે ત્યાંથી વાલમો, પધાર્યા ગામ વ્યાર । ત્યાંના સર્વે હરિજનોયે, જાણ્યા છે સમાચાર ।।૧।।
પવિત્ર પીતાંબર ત્રવાડી, પટેલ કુબેરદાસ । સામૈયું લઇને સામા આવ્યા, જ્યાં ઉભા અવિનાશ ।।૨।।
વાજિંત્ર વાજે વિવિધનાં, મંગલ ઉત્સવ થાય । પ્રેમવડેથી શ્રીમાવને, ગામવિષે તેડી જાય ।।૩।।
કુબેરદાસને ઘેર જઇને, ઉતારો આપ્યો તેઠાર । સંત હરિજન સાથનો, સારો કર્યો સતકાર ।।૪।।
સેવા કરીછે સારી રીતે, સ્નેહથી નરનાર્ય । ભલે પધાર્યા ભૂધરજી, અમ ભાગ્યનો નહિ પાર ।।૫।।
ચોપાઇ
પછી બીજે દિવસે સવાર, નિત્યવિધિ કરી થયા તૈયાર । કુબેરદાસે પોતાને ઘેર, રસોઇ કરાવી રુડી પેર ।।૬।।
પાંચસે મનુષ્યની રસોઈ, પોતે કરાવી છે પ્રીતપ્રોઈ । પણ શ્રીહરિ સાથે તેવાર, હતાં મનુષ્ય દોઢ હજાર ।।૭।।
ત્યારે ગામના સઘળા લોક, કુબેરદાસને કે અશોક । થોડી કરાવી છે આ રસોઈ, માટે ચેતાવિયે છૈયે જોઈ ।।૮।।
પાંચસે મનુષ્યની આ ઠાર, સામગ્રી તમે રાખી છે ત્યાર । પણ મનુષ્ય દોઢ હજાર, તમારે ઘેર છે જમનાર ।।૯।।
માટે નૈ પોચે રસોઈ આજ, પેલી પંગતિમાં જશે લાજ । કરાવો સામગ્રી બીજી ત્યાર, પછે જમાડો સૌને આવાર ।।૧૦।।
એવું સુણીને કુબેરદાસ, કરે વિચાર મન હુલ્લાસ । બાજરાનો લોટ લાવો આજ, કરાવો રોટલાતણું કાજ ।।૧૧।।
પ્રથમ તો જમાડો મિષ્ટાન, પછે રોટલા પિરસો નિદાન । એમ કરતાં વીતી ઘણીવાર, સાંજનો પોર થયો તેઠાર ।।૧૨।।
પછે બોલ્યા શ્રીજગદાધાર, જમવાની કેટલીછે વાર । ત્યારે ખુશાલદાસ ત્યાં ખ્યાત, શ્રીહરિને કરી તેણે વાત ।।૧૩।।
તેવું સાંભળી બોલ્યા વચન, તમે ભાઈ મુંઝાશો ન મન । રોટલા ન કરાવશો તમે, સાચું માનો કૈયે છૈયે અમે ।।૧૪।।
નહીં ખુટે તમારી રસોઈ, માટે મુંઝાશો નૈ તમે સોઈ । એમ કૈને ઉઠ્યા સુખકારી, પાકશાળામાં ગયા મુરારી ।।૧૫।।
કુબેરદાસના ઘરમાંય, ચક્કી પર બેઠા પ્રભુ ત્યાંય । વસ્ત્ર વડે ઢંકાવ્યાં મિષ્ટાન્ન, પાસે બેઠા છે શ્રીભગવાન ।।૧૬।।
જોઇએ તેમ કાઢો મિષ્ટાન, સર્વે સામગ્રી આપો આ સ્થાન । દિલમાં ડરશો નહિ આજ, પાસે બેઠા છૈયે શુભ કાજ ।।૧૭।।
આતો રેશે અખુટ ભંડાર, નહી ખુટે તેમાંથી લગાર । પછે સર્વે સંત હરિજન, મંડળધારી મોટા મહંત ।।૧૮।।
બાઈ ભાઈના બોલાવી સાથ, પંક્તિ કરાવે છે દીનાનાથ । પોતાને હાથ પીરસે શ્યામ, પંક્તિમાં ફરીને સુખધામ ।।૧૯।।
સંતહરિજનને સમાન, નવ નવ જમાડ્યાં મિષ્ટાન્ન । તુલસીદાસના માઢમાંય, સર્વે પંક્તિયો કરી છે ત્યાંય ।।૨૦।।
સંત હરિજન બાઈ ભાઈ, સૌને વિક્તિયે જમાડ્યાં ત્યાંઈ । ચક્કી ઉપર વારમવાર, જૈને બેસે છે જગઆધાર ।।૨૧।।
અતિ આગ્રહ કરી જમાડ્યા, તૃપ્ત કરી આનંદ પમાડ્યા । પાકશાળામાં જોયું જે વાર, સામગ્રી ખુટી નથી લગાર ।।૨૨।।
સર્વે રસોઈ ભરી છે ત્યાર, વરતાવ્યો છે જયજયકાર । ત્યારે તે ગામના હરિજન, વિસ્મય પામી ગયા સહુ મન ।।૨૩।।
શું આ પ્રગટતણો પ્રતાપ, અક્ષરપતિ છે આપોઆપ । તે વિના આવું કામ ન થાય, બીજાનો નવ ચાલે ઉપાય ।।૨૪।।
ચક્કી ઉપર બેઠાતા આપ, થઈ તે પ્રસાદીની નિષ્પાપ । તેને સ્થાપી છે શ્રીનગરમાંય, મંદિરમાં રંગમોલ છે જ્યાંય ।।૨૫।।
એમ લીલા કરીછે અપાર, વાલીડે ગામ વ્યાર મોઝાર । સાત દિવસ રહ્યા તે ઠાર, પછે ચાલવા થયા તૈયાર ।।૨૬।।
સંત હરિજન સંગે શ્યામ, ત્યાંથી પધાર્યા ગેરીતે ગામ । ત્યારે તે ગામના હરિજન, સામૈયું લેઈ આવ્યા પાવન ।।૨૭।।
ક્ષત્રી જલાજી છે તેહ ગામ, હરિસિંગ પટેલ જે નામ । ભાવસાર મોતી ને ગણેશ, એ આદિ ઘણા ભક્ત અશેષ ।।૨૮।।
આવ્યા સમૈયું લેઈ તેવાર, ધામધુમ કર્યો છે અપાર । તે દેખીને બોલ્યા ભગવન, સુણો ગેરીતાના હરિજન ।।૨૯।।
વાજિંત્ર વગડાવો છો આજ, મુને ગમતું નથી તે કાજ । આડંબર રેવાદ્યોને અન્ય, ચાલો મારગે કરતા ભજન ।।૩૦।।
તોયે માન્યું નહી હરિજન, હવે શા માટે રાખીયે ભિન્ન । એમ કહી વગાડ્યાં વાજિંત્ર, ત્યારે વાલે કર્યું ત્યાં ચરિત્ર ।।૩૧।।
રોઝે ઘોડેથી ઉતર્યા છેલ, ત્યાંથી ચાલ્યા છે શ્રીઅલબેલ । કોઇને જાણ પડે નૈ જેમ, ચાલ્યા નિમિત્ત કરીને તેમ ।।૩૨।।
ઉમાભાઈ છે પાર્ષદ સોય, માધવની કેડે ગયા જોય । થોડે દૂર ગવાડું છે ગામ, તેને મારગે જાય છે શ્યામ ।।૩૩।।
ગેરીતાના સર્વે હરિજન, તે તો ઉદાસી થૈ ગયા મન । સંત હરિજન ને અસ્વાર, તેને લૈ આવ્યા ગામ મોઝાર ।।૩૪।।
કર્યો સ્નેહ સહિત સતકાર, આપ્યો ઉતારો સુંદર સાર । દિવાકર અસ્ત પામ્યા જ્યાંય, શ્રીહરિજી શું કરેછે ત્યાંય ।।૩૫।।
ગવાડે પોચ્યા સુંદરશ્યામ, ઉમાભાઈ સાથે અભિરામ । હતો વણિક શ્રાવક એક, તેને ઘેર ગયા ધરી ટેક ।।૩૬।।
ઘણી છે ઘોર અંધારી રાત, સુઇ ગયો છે વણિક જાત । તેને બોલાવ્યો છે નિરધાર, દ્વાર ઉઘાડીને આવ્યો બાર ।।૩૭।।
તેને કેવા લાગ્યા સુખકાર, સુણો વણિક જાત આ વાર । અમે ભુખ્યા થયા છૈયે ભાઈ, માટે ખાવા આપો તમે કાંઈ ।।૩૮।।
ત્યારે વણિક બોલ્યો વચન, અત્યારે નહિ મળે ભોજન । હું તો શ્રાવક છું નિરધાર, થઈ ગયા હવે ચોવીઆર ।।૩૯।।
તોયે શ્રીહરિ કે આપો ભાઈ, જે કાંઈ તૈયાર હોય તે આંઈ । દેખાડું તીર્થંકર ચોવીસ, મહાવીર સ્વામી પ્રભુ અંશ ।।૪૦।।
નમો અરિહંતાણાદિ મંત્ર, બતાવું તારા શાસ્ત્રના તંત્ર । બોલ્યો શ્રાવક તેણીજ વાર, આ ટાણે નહિ આપું આહાર ।।૪૧।।
ફરો છો પ્રભુ થઇને જેમ, બોલો છો પણ ધીરેથી તેમ । તીર્થંકર દેખાડો છો આજ, ત્યારે ભિક્ષા માગો છો શા કાજ ।।૪૨।।
ખાવા નહી આપું મહારાજ, તમે શું કરી નાખશો આજ । બંધ કર્યું વણિકે તો દ્વાર, જઇને સુતો ઘર મોઝાર ।।૪૩।।
હવે શ્રીહરિ દુકાનમાંય, પ્રભુ પોઢી ગયા પછે ત્યાંય । ઉમાભાઈયે કર્યું શયન, પણ જાગેછે શ્રીભગવન ।।૪૪।।
એમ કરતાં ગઈ મધ્ય રાત, વાણિયે વિચારી મન વાત । ઉઠ્યો આસનથી તેણીવાર, ધીરે રૈને ઉઘાડ્યું છે દ્વાર ।।૪૫।।
જોયું આવીને તેણે બહાર, બેઉ જણા છે નિદ્રા મોઝાર । એમ જાણીને આવ્યો નજીક, જાતે વણિક તે ધરે બીક ।।૪૬।।
ઉમાભાઈ પાસેથી તે વાર, લીધો દોરી લોટો તરવાર । ઘરમાં લૈ ગયો વણિક બાળ, દ્વાર બંધ કર્યું તતકાળ।।૪૭।।
એવી રીતે વીતી ગઈ રાત, ત્યારે તો થયું રુડું પ્રભાત । પછે ઉઠ્યા છે પ્રાણઆધાર, ઉમાભાઈને જગાડ્યા સાર ।।૪૮।।
મારો દોરી લોટો તરવાર, કોણે લીધાં હશે આણે ઠાર । પછે બોલ્યા ત્યાં શ્રીભગવાન, ભાઈ તમે ભુલી ગયા ભાન ।।૪૯।।
રક્ષા કરવા આવ્યા છો નિદાન, પણ તમને તો નથી ભાન । એમ કહીને ચાલ્યા અજીત, ગેરીતે પધાર્યા કરી હિત ।।૫૦।।
સંત આશ્રિતને મળ્યા આપ, ત્યારે સર્વેના ટળ્યા સંતાપ । પછે બાઈ ભાઈ હરિજન, પ્રભુને દેખી થયા પ્રસન્ન ।।૫૧।।
ઇતિ શ્રીમદેકાંતિકધર્મપ્રવર્તક શ્રીસહજાનંદસ્વામી શિષ્યભૂમાનંદમુનિ વિરચિતે શ્રી ઘનશ્યામલીલામૃતસાગરે ઉત્તરાર્ધે આચાર્યશ્રી અયોધ્યાપ્રસાદજી રામશરણજી સંવાદે શ્રીહરિ ગેરીતે પધાર્યા એ નામે સડસઠમો તરંગ ।।૬૭।।