રાગ :- ધન્યાશ્રી
તીવ્ર વૈરાગ્ય છે સુખની સીમાજી, અતિ આનંદ રહ્યો છે તેમાંજી ।
અણું એક ભાર નથી દુઃખ એમાંજી, તે તો તેહ જાણે જન પ્રગટયો છે જેમાંજી ।।૧।।
રાગ :- ઢાળ
જેને પ્રગટયો તે જન જાણે, બીજા શું વખાણે વાણિયે ।
વણ દીઠે કરે વારતા, તે પૂરી કેમ પ્રમાણિયે ।।ર।।
પણ જેના પંડયમાં પ્રગટયો, તીખો તીવ્ર વૈરાગ્ય ।
તેહના અંગમાંહિ ૨અજાનો, રે’વા તે ન દિયે ભાગ ।।૩।।
જેમ કંચનને કુંદન કરતાં, તેને જાણજો જોયે તાપ ।
તેમ તીવ્ર વૈરાગ્યના તાપથી, શુદ્ધ થાય અંતર આપ ।।૪।।
વિશલ્યકર્ણિ ઔષધિવડે, શલ્ય નિસરી જાયે શરીરથી ।
તેમ તીવ્ર વૈરાગ્ય તેણે કરી, જાયે વિષયશલ્ય અચિરથી ।।પ।।
જેમ સુરાખારને અરઘે કરી, ગોળી ગળિને નિસરે બાર ।
તેમ તીવ્ર વૈરાગ્યના વેગથી, રહે નહિ વિષય વિકાર ।।૬।।
સુખ દુઃખના શલ્ય શરીરે, ક્ષણુંક્ષણુંએ ખટકે ખરાં ।
તે તીવ્ર વૈરાગ્યના વેગ વિના, પંડયમાંથી ન થાય પરાં ।।૭।।
સુતાં બેઠાં ચાલતાં, શલ્ય સૂક્ષ્મ સણકા કરે ।
તે બૃહત વૈરાગ્ય વિના, કોયેથી પણ નવ નિસરે ।।૮।।
બા’રના દરદની ઔષધિ, કાષ્ટ ધાતુની કે’વાય છે ।
પણ તીવ્ર વૈરાગ્ય ટાળી, અંતર દુઃખ કાંયે જાય છે ? ।।૯।।
તીવ્ર વૈરાગ્ય તન મનને, શોધિને કરે છે શુદ્ધ ।
નિષ્કુલાનંદ એ સુખનિધિ છે, એમ કે’છે સંત સુબુદ્ધ ।।૧૦।। કડવું ।।૧૪।।