દોહા
એમ કહ્યું’તું કૃપા કરી, હરિજન પર કરી હિત ।
જે જે મેં લીલા કરી, તે જન ચિંતવજો નિત ।।૧।।
જનમ કરમ જે માહેરાં, ગાયે સાંભળે સંભારે સોય ।
તે જન જરૂર જાણજો, મારા ધામના વાસી હોય ।।૨।।
એમાં કાંઈ અટપટુ નથી, જાણી લેજો જન જરૂર ।
અન્ય ઊપાય અળગા કરી, ધારી લિયો એટલું ઊર ।।૩।।
ભવજળ પાર ઊતરવા, જાણો મારાં ચરિત્ર છે ઝાજ ।
માટે સૌને સંભારવાં, એમ શ્રીમુખે કહે મહારાજ ।।૪।।
ચોપાઈ
એ છે વાત ધારવા જેવી રે, ધારી વિચારી સહુને લેવી રે ।
જોવા મુકતને મધ્યે મહારાજ રે, સહુ લઈ પોતાનો સમાજ રે ।।૫।।
પૂજયા મુનિએ બહુ પ્રકારે રે, સુંદર લઈ ષોડશ ઊપચારે રે ।
કરે સ્તુતિ મુનિ જોડી હાથ રે, એવી રીત્યે સંભારે જે નાથ રે ।।૬।।
એતો ચિંતવન છે જો એવું રે, બ્રહ્મમો’લે લઈ જાવા જેવું રે ।
વળી મળતા મુનિને મહારાજ રે, લેતા ચરણ છાતિયે મુનિરાજ રે ।।૭।।
વળી જમાડતા મુનિ જન રે, ભાત્ય ભાત્યનાં લઈ ભોજન રે ।
પ્રેમે પિરસતા પોતે નાથ રે, લઈ લાડવા જલેબી હાથ રે ।।૮।।
નાના કરતાં જમાડતા જોરે રે, એવી મૂર્તિ સંભારો નિશ-ભોરે રે ।
આપે મુખમાં લાડુ જલેબી રે, આવે સુખ સંભારે એ છબી રે ।।૯।।
દેતા દહીં દૂધ દોવટ રે, ઢોળી માથે હસી ચાલે ચટ રે ।
ખાંડ સાકર દેતા પોશ ભરી રે, એવી મૂર્તિ રાખો રુદે ધરી રે ।।૧૦।।
એમ સંભારતાં ઘનશ્યામ રે, નિશ્ચે પામશો પરમ ધામ રે ।
વળી ચિંતવો ચટકંતી ચાલ રે, જોતાં લટકાં થાશો નિહાલ રે ।।૧૧।।
હસવું બોલવું રમવું સંભારી રે, ત્રોડે તાન તાળી સુખકારી રે ।
અંગ દબાવતાં અવિનાશ રે, બહુ બળે દાબતા તે દાસ રે ।।૧૨।।
શીત ઋતુમાંહી સંભારતાં રે, જોયા છાતી કાઢિને તાપતાં રે ।
ચકમો ચોફાળ ને રજાયે રે, એવા સંભારી રાખો ઊરમાંયે રે ।।૧૩।।
ઊષ્ણ ઋતુમાંહિ અવિનાશી રે, સંભારતાં મૂર્તિ સુખરાશી રે ।
નાખે પંખે શું દાસ પવન રે, શીતળ છાયાયે બેસી જીવન રે ।।૧૪।।
પીતા નીર નિર્મળ નાથ રે, પેટ ઊપર ફેરવતા હાથ રે ।
પીતા પય-શરકરા સારી રે, એવી મૂર્તિ રાખો ઊર ધારી રે ।।૧૫।।
ચોમાસામાં ઓઢેલ કામળી રે, ધરી છતરી શિરપર વળી રે ।
એમ સંભારી શ્યામ સુખકારી રે, થાયે અક્ષરધામ અધિકારી રે ।।૧૬।।
હૈયે હાર અપાર સહિતે રે, રાખે હરિ મૂર્તિ હેતે પ્રીતે રે ।
સુંદર ચાંદલા સહિત લલાટ રે, જોવું બ્રહ્મમોહોલ જાવા માટ રે ।।૧૭।।
જેજે રીત્યે જોયા જન જેણે રે, કરી લીધું નિજ કાજ તેણે રે ।
જેજે એમ ચિંતવેછે જન રે, તેતે પામે અક્ષર પત્તન રે ।।૧૮।।
એવો મોટો છે આ અવતાર રે, સર્વે રીતે છે સહુને પાર રે ।
ઘનશ્યામ નામનો એ અર્થ રે, કરવા હરિ સહુને સમર્થ રે ।।૧૯।।
તેમ સહુ જનને સુખ દેવારે, પ્રભુ પ્રગટ્યા આ સમે એવા રે ।
આપ્યો બહુ જનને આનંદ રે, સુખદાયક શ્રીસહજાનંદ રે ।।૨૦।।
ઈતિ શ્રી સહજાનંદ સ્વામી ચરણ કમળ સેવક નિષ્કુલાનંદ મુનિ વિરચિતે પુરૂષોત્તમપ્રકાશ મધ્યે ષોડશઃ પ્રકારઃ ।।૧૬।।